O ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΜΜΕ

Σε μια κοινωνία που η πρόσβαση στην πληροφορία στην ενημέρωση είναι ελεύθερη και οι πληροφορίες που διαχέονται καθημερινά είναι τόσες πολλές μπορούμε να καλούμαστε πολίτες ενεργοί και όχι παθητικοί αποδέκτες των πληροφοριών με τις οποίες καθημερινά βομβαρδιζόμαστε;

Τα οφέλη των ΜΜΕ είναι αναμφισβήτητα πολλά:

• πληροφορούν και ενημερώνουν το κοινό μέσα από τη συνεχή ειδησεογραφική κάλυψη τοπικών και διεθνών εξελίξεων
• οξύνουν την κριτική σκέψη των πολιτών εφόσον αυτοί καλούνται να διαμορφώσουν προσωπική άποψη μέσα από ποικίλες ενημερωτικές πηγές
• ασκούν κριτική και έλεγχο σε δημόσια πρόσωπα, στηρίζουν το δημοκρατικό πολίτευμα, αποκαλύπτουν σκάνδαλα, στηλιτεύουν πράξεις και παραλείψεις των ιθυνόντων συντελούν στην πολιτικοποίηση του ατόμου δηλαδή στην προαγωγή του σε ενεργό και υπεύθυνο πολίτη και στη δραστηριοποίησή του για την επίλυση προβλημάτων
• καθιστούν εφικτή την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τρέχοντα ή διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα, τα οποία απαιτούν συλλογική προσπάθεια για την αντιμετώπισή τους, ενισχύοντας το αίσθημα συλλογικότητας
• ανεβάζουν το μορφωτικό επίπεδο, ενημερώνοντας για τα επιτεύγματα των τεχνών και των επιστημών και ενισχύοντας τα πνευματικά και αισθητικά ερεθίσματα του κοινού
• προσφέρουν ποικίλες δυνατότητες ψυχαγωγίας με χαμηλό κόστος, όπως η προβολή κινηματογραφικών έργων, ψυχαγωγικών εκπομπών, αθλητικών αγώνων, μουσικών εκδηλώσεων κ.ά.
• βοηθούν τα άτομα να απαλλαγούν από την άγνοια, τις προκαταλήψεις και τις αναχρονιστικές αντιλήψεις
• συντελούν στην ηθικοποίηση των ανθρώπων προβάλλοντας πρότυπα προς μίμηση
• προβάλουν στοιχεία του τοπικού πολιτισμού και της τοπικής παράδοσης, ενισχύοντας την εθνική συνείδηση και αυτοεκτίμηση

φέρνουν τους ανθρώπους σε επαφή με άλλους λαούς διαδίδοντας τους πολιτισμούς και προβάλλοντας την παγκόσμια ειρήνη και συναδέλφωση

Πολλοί είναι όμως και οι κίνδυνοι που κρύβονται πίσω απ' αυτά, όταν δεν εξυπηρετούν την αντικειμενικότητα , αλλά σκοπιμότητες και συμφέροντα:

• συντελούν στην παραπληροφόρηση και στον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης, με τον καταιγισμό ειδήσεων και δευτερεύουσας σημασίας πληροφοριών, κατευθύνοντάς την παθητικά προς συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές,
• οδηγούν σε πνευματική αδράνεια που καθιστά εύκολη τη χειραγωγηση λειτουργούν ως όργανα προπαγάνδας προκαλώντας πλύση εγκεφάλου με τη μονόπλευρη ενημέρωση
• δημιουργούν και διατηρούν ένα κλίμα ανασφάλειας στους πολίτες, υπερτονίζοντας τις αρνητικές καταστάσεις, χρησιμοποιώντας τις τακτικές της κινδυνολογίας και της τρομολαγνείας
• με τον βομβαρδισμό διαφημιστικών μηνυμάτων καλλιεργούν τον άκρατο καταναλωτισμό και προωθούν συγκεκριμένα πρότυπα συμπεριφοράς και ζωής, τα οποία απέχουν από τις πραγματικές αξίες και τις οικονομικές δυνατότητες του τόπου
• καθιστούν τη βία, το έγκλημα, τις ανήθικες πράξεις μέρος της τηλεοπτικής καθημερινότητας του κοινού
• καταρρακώνουν την ανθρώπινη και ειδικότερη τη γυναικεία αξιοπρέπεια, και συμβάλλουν στη διόγκωση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας, όπως η νεανική βία και ο σχολικός εκφοβισμός
• ενισχύουν φαινόμενα εθνικισμού, ξενοφοβίας και ρατσισμού,
• διαιωνίζουν το συντηρητισμό στην παρουσίαση στερεοτυπικών εικόνων (πχ αποδίδοντας στη γυναίκα υποδεέστερη θέση ή προβάλλοντας εμφατικά παραβατικές συμπεριφορές μόνο των αλλοδαπών)
• υπονομεύουν τις διαπροσωπικές σχέσεις γιατί υποκαθιστούν σε μεγάλο βαθμό την άμεση ανθρώπινη επαφή δίνοντας την ψευδαίσθηση της συντροφικότητας,
• στερούν από τα άτομα το διάλογο και την επικοινωνία και τα οδηγούν στην απομόνωση
• προβάλλουν προϊόντα μιας παγκόσμιας κουλτούρας παράλληλα με έναν διεθνοποιημένο τρόπο ζωής, εις βάρος της τοπικής παράδοσης και πολιτισμικής ταυτότητας και απομακρύνοντας τους πολίτες από τα στοιχεία εκείνα που συνιστούν την ιδιαίτερη πολιτιστική τους ταυτότητα
• συμβάλλουν στην κακοποίηση και στην αλλοίωση της γλώσσας με τη χρήση υποβαθμισμένου, συνθηματικού, ξύλινου και ξενόφερτου λόγου

Προϋποθέσεις σωστής λειτουργίας των ΜΜΕ

Για να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία τους και να υπηρετήσουν ορθά το ρόλο τους κρίνεται επιβεβλημένη η τήρηση ορισμένων προϋποθέσεων όπως:

• ελευθερία έκφρασης,
• ελεύθερη διακίνηση ιδεών,
• δημοκρατικό πολίτευμα, δημοκρατικό θεσμικό πλαίσιο, 
• αντικειμενική, έγκυρη και σφαιρική παρουσίαση των γεγονότων και των ειδήσεων,
• ανεξαρτησία των μέσων μαζικής ενημέρωσης από κάθε είδους συμφέροντα (πολιτικά, οικονομικά ή άλλα)--->πλαισίωση των ΜΜΕ από λειτουργούς, κυρίως δημοσιογράφους, με ήθος, υπευθυνότητα,
• τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας,
• άρτιοι έλεγχοι από το ΕΣΡ (Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης).
•  
•  ατομική προσπάθεια αυτοπροστασίας μέσω της καλλιέργειας και ενίσχυσης της κριτικής σκέψης. (Μείζονος σημασίας είναι η κριτική θωράκιση των νέων, καθώς είναι περισσότερο ευάλωτοι στην παραπληροφόρηση και στην έντεχνη υποβολή συγκεκριμένων προτύπων ζωής και συμπεριφοράς, με τη συνδρομή όλων των φορέων αγωγής μέσα από το γόνιμο διάλογο και τη δημιουργία ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων).