Πώς σχολιάζουμε τον τίτλο ενός κειμένου

Τα κριτήρια της ποιότητας ενός τίτλου είναι τρία: να είναι ευσύνοπτος, θελκτικός και εύστοχος.

Σε σχέση με τον τίτλο δουλεύουμε σε δύο επίπεδα: καταρχάς παρατηρώντας τα στοιχεία που τον αποτελούν και κατά δεύτερο λόγο πώς συνδέεται ο τίτλος με το υπόλοιπο κείμενο τεκμηριώνοντας την απάντησή μας παραπέμποντας στο κείμενο.

1ο στάδιο:

• Σχολιάζουμε από πόσες λέξεις αποτελείται ο τίτλος
• αν έχει σημεία στίξης και ποια είναι η λειτουργία αυτών
• αν γίνεται κυριολεκτική ή μεταφορική χρήση λέξεων (δήλωση-συνυποδήλωση, αναφορική ή ποιητική λειτουργία του λόγου)
• ποιο είναι το ύφος που επικρατεί σ’ αυτόν (σοβαρό-τυπικό, χιουμοριστικό, δραματικό, ειρωνικό, προτρεπτικό-διδακτικό, λόγιο, λαϊκό, απλό-λιτό-οικείο)
• διαπιστώνουμε αν ο τίτλος έχει κάποιο σχόλιο, με το οποίο φαίνεται η άποψη του συγγραφέα
• Εάν υπάρχει στον τίτλο ρήμα, εντοπίζουμε το ρηματικό πρόσωπο (α, β, γ), το είδος της σύνταξης (ενεργητική ή παθητική) καθώς και την έγκλισή του (οριστική, υποτακτική, προστακτική) σχολιάζοντας την εκάστοτε λειτουργία. Εάν απουσιάζει το ρήμα, τονίζουμε ότι ο συγγραφέας μεταδίδει άμεσα το μήνυμα χωρίς χρήση ρήματος.
• Σχολιάζουμε τη σειρά των λέξεων που αποτελούν τον τίτλο: συχνά η «κανονική» σειρά αλλάζει, όταν οι όροι εκφέρονται με έμφαση. Ένας όρος που τονίζεται ιδιαιτέρως παίρνει συνήθως θέση στην αρχή της πρότασης π.χ. «Ψηφίστηκε χθες το νομοσχέδιο για την παιδεία» ή «Χθες ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την παιδεία»

2ο στάδιο 

• Σχολιάζουμε τη σχέση του τίτλου με το περιεχόμενο του κειμένου το οποίο αυτός συνοδεύει με συγκεκριμένες αναφορές στο περιεχόμενο του κειμένου αυτού.