ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΩΣ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΟΥΣ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ (1054 – 1204)

Α. Πολιτική αστάθεια και οικονομικά προβλήματα

• Πολιτική αστάθεια μετά το θάνατο του Βασιλείου Β’ – άλλοτε επιβάλλει αυτοκράτορα η παράταξη των πολιτικών και άλλοτε η στρατιωτική αριστοκρατία
• Στις πολιτικές εξελίξεις αναμειγνύεται και η Εκκλησία
• Η πολιτική αστάθεια έχει βαρύτατες συνέπειες και στην οικονομία :

• Εφαρμόζεται το σύστημα της εκμίσθωσης των φόρων
• Εντείνεται η εξαγορά των αξιωμάτων
• Γίνεται περικοπή των στρατιωτικών δαπανών
• Αυξάνονται οι παροχές στην Αυλή, την Εκκλησία, τους γειτονικούς λαούς

• Η οικονομία οδηγείται σε πτώχευση

Β. Εξωτερικά προβλήματα. Η μάχη του Ματζικέρτ

• Η άμυνα του κράτους δέχεται ισχυρό πλήγμα στην Ιταλία και τη Βαλκανική
• Μεγαλύτερο όμως το πρόβλημα της άμυνας στην Ανατολή: οι Σελτζούκοι Τούρκοι ξεκινούν μια θυελλώδη προέλαση εκμεταλλευόμενοι τη διάσπαση του αραβικού χαλιφάτου
• Την πορεία στις ανατολικές επαρχίες του κράτους προσπαθεί να ανακόψει ο Ρωμανός Διογένης
• Η αποφασιστική μάχη στο Ματζικέρτ – πανωλεθρία Βυζαντινών , ο αυτοκράτορας αιχμαλωτίζεται, συνάπτει συνθήκη και ελευθερώνεται
• Ο Ρωμανός εξοντώνεται από τους πολιτικούς του αντιπάλους μόλις επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη – οι Σελτζούκοι βρίσκουν πρόφαση να ακυρώσουν τη συνθήκη
• Μέσα σε μια δεκαετία καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της Μ. Ασίας – τραγική απώλεια για τους Βυζαντινούς

Γ’. Άλλα εξωτερικά και εσωτερικά προβλήματα

• Οι Νορμανδοί καταλαμβάνουν τις τελευταίες βυζαντινές κτήσεις στην Ιταλία
• Στις ακτές της Αδριατικής και στο Δούναβη η βυζαντινή κυριαρχία κλονίζεται
• Στο εσωτερικό εντείνεται η οικονομική κρίση
• Εκτοξεύονται στα ύψη οι τιμές βασικών αγαθών  – ξεσπά αιματηρή λαϊκή εξέγερση
• Η κρίση αμβλύνεται με την ενθρόνιση του Αλέξιου Α’ Κομνηνού, εκπροσώπου της στρατιωτικής αριστοκρατίας