Συνάντηση με τον καλλιτέχνη Φίκο (25/2/2022)
Συνεχίζοντας την προσπάθειά μας να μάθουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για την Κύπρο του τότε αλλά και του σήμερα, συναντηθήκαμε διαδικτυακά την Παρασκευή 26 Φλεβάρη, με τον Φίκο. Ο Φίκος είναι Έλληνας καλλιτέχνης με σπουδές στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και στην αγιογραφία, street artist, muralist, έχει εικονογραφήσει παιδικά βιβλία και αυτή τη στιγμή ετοιμάζει μια έκθεση με έργα ζωγραφικής στο Παρίσι! Μεγάλη μας τιμή και χαρά που το σχολείο μας τον ξανα-υποδέχτηκε (είχε μιλήσει και πέρσι σε άλλους συμμαθητές μας!) και που δέχτηκε να μας αφιερώσει λίγο από τον πολύτιμό χρόνο του. Για άλλη μια φορά η γραπτή καταγραφή της συνέντευξης δεν μπορεί να αποδώσει την οικειότητα και την έμπνευση που νιώσαμε μιλώντας μαζί του!
Ζω στην Κύπρο περίπου 3 χρόνια. Οι λόγοι είναι λίγο από όλα.
Όχι, σίγουρα δεν είναι κάτι τόσο ξένο λόγω της γλώσσας. Είναι κάτι ενδιάμεσο. Είναι λίγο διαφορετικό. Αλλά σίγουρα υπάρχει μία οικειότητα.
Εξαρτάται από το χαρακτήρα και τον άνθρωπο. Εμένα μου έχει ταιριάξει πάρα πολύ. Βρίσκω πιο αργό τον τρόπο ζωής στην Κύπρο, αν και μερικές φορές μου λείπει ο τρόπος ζωής στην Αθήνας, μπορώ και συγκριθώ στην δουλειά μου και στη ζωγραφική μου. Στην Αθήνα πηγαίνω βόλτα με τη μηχανή μου, υπάρχουν φίλοι, μηχανές, εκδηλώσεις, μουσεία. Στην Κύπρο δεν υπάρχουν τόσα καλλιτεχνικά δρώμενα ( π.χ. θέατρα, εκθέσεις κτλ.). Σε αυτό το κομμάτι είναι λίγο πίσω. Αυτό μπορεί να εξαρτάται βέβαια και από τον πληθυσμό.
Σε γενικές γραμμές είναι πολύ έντονο. Όταν συναντάς κάποιον συχνά σου λέει: «είμαι από την γενιά των προσφύγων, από τη βόρεια πλευρά». Αυτό είναι λογικό καθώς η εντολή είναι πριν από λιγότερο μισό αιώνα. Επομένως πολλοί το έχουν ζήσει ή ως παιδιά ή οι γονείς τους. Οι Κύπριοι σαν λαός προσπαθούν να το ξεχάσουν. Δεν ασχολούνται ενεργά με αυτό. Καταλαβαίνουν ότι λίγα πράγματα μπορούν να κάνουν μπροστά σε ολόκληρη Τουρκία. Ναι μεν υπάρχει στις ειδήσεις, αλλά δεν είναι κάτι που ο κόσμος συζητά.
Δεν θα το έλεγα. Δεν νομίζω. Η Κύπρος έχει ακολουθήσει ένα δρόμο που έχει ως στόχο την επιχειρηματικότητα. Ο τρόπος σκέψης είναι κατάλοιπο της βρετανικής κυριαρχίας. Πολλοί Κύπριοι σπουδάζουν στην Αγγλία π.χ. marketing, οικονομικά κτλ., και γυρνώντας αυτό περνάει στην κοινωνία. Η ζωή εδώ είναι καλή. Το εισόδημα δεν συγκρίνεται με αυτό της Ελλάδας. Κυριαρχεί ευμάρεια και αυτό οφείλεται και στη δομή του τρόπου ζωής. Μου είχαν πει ένα ανέκδοτο όταν είχα πρωτοέρθει, ο Έλληνας για να ρίξει μια κοπέλα της λέει « είσαι…είσαι, π.χ. όμορφη κλπ», ενώ ο Κύπριος «Είμαι…. Είμαι…» .
Σίγουρα, αλλά έχει να κάνει και με το εισόδημα και τον τρόπο ζωής. Στην Κύπρο ας πούμε δεν κυκλοφορούν πολλά μέσα μαζικής μεταφοράς, έχουν όλοι τα αυτοκίνητά τους.
Εξαρτάται από το τι θέλει να δει κανείς. Στην Πάφο υπάρχουν αξιόλογοι αρχαιολογικοί χώροι. Στη Λεμεσό που είναι το πιο κοσμοπολίτικο κομμάτι υπάρχει μιανεόκτιστημ αρίνα και πολλά μαγαζιά. Επίσης αξίζει μία επίσκεψη η παλιά πόλη στην Λευκωσία και οι Φοινικούδες, για να απολαύσεις ένα περίπατο δίπλα στη θάλασσα. Παρόλα αυτά είναι έντονο το στοιχείο των εμπορικών κέντρων για την έξοδο, δεν είναι όπως στην Αθήνα που έχει περιοχές και μαγαζιά, ίσως και λόγω του καιρού, γιατί από τον Απρίλιο και μετά έχει πολλή ζέστη. Συχνά οι Κύπριοι πάνε εκδρομή στην Αθήνα για τα θέατρα και τα μεγάλα ονόματα του τραγουδιού.
Για φαγητό δεν ξέρω να σας πω πολλά γιατί είμαι vegan, αλλά υπάρχουν πολλά νόστιμα παραδοσιακά φαγητά. Νυχτερινή ζωή πάλι δεν είμαι ο ο πιο κατάλληλος, αλλά δεν είναι όπως στην Αθήνα που ξεκινά από τις 12 το βράδυ ως νωρίς τα χαράματα.
Οι Κύπριοι νιώθουν Έλληνες. Είναι πολλές διαφορετικές ταυτότητες που τελικά ενώνονται σε μία, την Κυπριακή. Υπάρχουν έντονες επιρροές και από την αραβική κουλτούρα και γεωγραφικά εδώ είναι Μέση Ανατολή. Έντονο είναι και το αγγλικό στοιχείο. Αλλά οπωσδήποτε το ότι αισθάνονται Ελληνες το αποδεικνύει το δημοψήφισμα όταν το 96% των Κυπρίων το’50 είχαν ψηφίσει «ναι» στην ένωση με την Ελλάδα.
Δεν υπάρχει σύγκριση. Εδώ δεν μου έχουν καταστρέψει τίποτα. Στην Αθήνα είναι δύσκολο να μείνει κάτι. Στην Κύπρο υπάρχει μεγαλύτερος σεβασμός και δεν υπάρχουν άλλοι τοιχογράφοι . Η παρουσίαση των έργων μου ήταν, ας πούμε, γεγονός, ήρθαν εφημερίδες και δημοσιογράφοι. (Παρένθεση: όντως, το ψάξαμε και εδώ μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο «Ο Φίκος αφήνει «ιστορία» στην Παλιά Πόλη»)
Λίγο στην αρχή. Στην Κύπρο όμως τα βιβλία τους είναι τα δικά μας, στα ελλαδίτικα, όπως λένε και αυτοί. Μιλούν βέβαια κυπριακά και μπορείς να μιλήσουν από απλά ως πολύ ιδιωματικά τα κυπριακά. Αν προσέξεις όμως πολλές λέξεις κυπριακές που σου φαίνονται παράξενες έρχονται κατευθείαν από την αρχαία ελληνική.
Ναι, αυτό το έργο μου μπορείτε να το δείτε στην παλιά πόλη της Λευκωσίας. Είχα διαβάσει το ομώνυμο ποίημα του Κυπρίου ποιητή Παντελή Μηχανικού και πραγματικά, με συγκίνησε και μου «μίλησε», γιατί ο ποιητής μιλάει για τις μέλισσες που έστειλε να κεντρίσουν, να προειδοποιήσουν αλλά οι άνθρωποι επέλεξαν να αγνοήσουν τις προειδοποιήσεις. Έτσι και αυτό που συνέβη στην Κύπρο δεν ήταν κάτι ξαφνικό, αναπάντεχο, υπήρχαν σημάδια και οι Κύπριοι είχαν ευθύνες, δεν τα αφουγκράστηκαν ίσως όσο θα έπρεπε. …
Ο Φίκος μας είπε κι άλλα πολλά στη συνέχεια, για το πώς ξεκίνησε ο ίδιος τη δουλειά του, για την αξία του να μένεις σταθερός στον στόχο σου, για την αξία της βυζαντινής ζωγραφικής που είναι συνέχεια της αρχαίας ελληνικής τέχνης. Τον ευχαριστούμε πραγματικά για όλα και ελπίζουμε να καταφέρουμε να τον συναντήσουμε και στην Κύπρο!