Ο νόμος της φθίνουσας ή μη ανάλογης απόδοσης δηλώνει ότι στη ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες περίοδο
παραγωγής, δηλαδή στην περίοδο που υπάρχει ένας τουλάχιστον ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες παραγωγικός
συντελεστής, υπάρχει ένα ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες μέχρι το οποίο η ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες προσθήκη ίσων μονάδων του
ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες συντελεστή δίνει συνεχώς ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες στο συνολικό προϊόν. Πέρα
από το σημείο αυτό κάθε διαδοχική ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες αύξηση του μεταβλητού συντελεστή θα δίνει όλο
και ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες στο ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες, δηλαδή, το ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες του μεταβλητού
συντελεστή αρχικά ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες και μετά ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες.
Αν αποδώσουμε γραφικά στο διάγραμμα τις καμπύλες του συνολικού, του μέσου και του οριακού προϊόντος.
Παρατηρούμε:

(i) Όταν το οριακό προϊόν μειώνεται, δεν αρχίζει συγχρόνως να μειώνεται και το ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες.
Αντίθετα, συνεχίζει να ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες, αλλά με ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες ρυθμούς.
(ii) Όταν το ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες γίνεται μηδέν, το ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες αποκτά τη ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες τιμή του.
Αν όμως εξακολουθεί να αυξάνεται η ποσότητα του μεταβλητού συντελεστή, τότε το οριακό προϊόν
λαμβάνει ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες τιμές και το συνολικό προϊόν ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες.
(iii) Η καμπύλη του ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες τέμνει πάντοτε την καμπύλη του ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες από πάνω
προς τα κάτω στη ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες τιμή του. Το μέσο προϊόν στη συνέχεια ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες.
Αυτό οφείλεται στην παρακάτω σημαντική σχέση ανάμεσα στο μέσο και
οριακό προϊόν. Όταν το οριακό προϊόν είναι ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες από το ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες, το μέσο προϊόν ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες
με την αύξηση της εργασίας, ενώ, όταν το οριακό προϊόν είναι ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες από το ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες, το μέσο
προϊόν ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες με την αύξηση της εργασίας.
(iv) Οι μεταβολές του μέσου προϊόντος είναι ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες από αυτές του οριακού.
Αυτό οφείλεται στο ότι το μέσο προϊόν ως ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες επηρεάζεται και από τις προηγούμενες
μονάδες του μεταβλητού συντελεστή (εργασίας) και του προϊόντος, ενώ το οριακό προϊόν μόνον
από την ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες μεταβολή του μεταβλητού συντελεστή και του προϊόντος.
Ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης είναι μια ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες διαπίστωση που ισχύει για κάθε παρα-
γωγική διαδικασία. Ο νόμος αυτός ισχύει, επειδή μεταβάλλονται ίσηαρνητικέςαυξάνεταιβραχυχρόνιαδιαδοχικήεμπειρικήμέγιστημέσομέσος όροςμέσου προϊόντοςμεγαλύτερες αυξήσειςμεγαλύτερομειώνεταιμεταβλητούμικρότερεςμικρότερες αυξήσειςμικρότεροοι αναλογίεςοριακού προϊόντοςοριακό προϊόνσημείοσταθερόςσυνολικό προϊόντελευταίαφθίνοντες που υπάρχουν
κάθε φορά ανάμεσα στους σταθερούς και μεταβλητούς συντελεστές.