Το Α.Ε.Π. είναι ένα μέγεθος που μας πληροφορεί για την οικονομική αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό μιας χώ-
ρας. Το κατά κεφαλήν αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό Α.Ε.Π. μετρά το αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό επίπεδο της χώρας. Όμως, παρά τη
σπουδαιότητα και χρησιμότητά του το Α.Ε.Π. παρουσιάζει ατέλειες και αδυναμίες, οι οποίες
οφείλονται σε πολλές αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό. Οι σπουδαιότερες είναι:
α) Το Α.Ε.Π. δεν περιλαμβάνει την αξία της παραγωγής που αφορά στην αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό,
γιατί αυτή δε γίνεται αντικείμενο αγοραπωλησίας. Για παράδειγμα, το φαγητό που μα-
γειρεύει μια νοικοκυρά στο σπίτι δε διαφέρει καθόλου από το φαγητό ενός εστιατορίου.
Και όμως, η προστιθέμενη αξία, με το μαγείρεμα που γίνεται στο αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό, δεν υπολογίζεται
στο Α.Ε.Π.
β) Το Α.Ε.Π. είναι αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό και όχι ποιοτικός δείκτης. Η βελτίωση της ποιότητας, όταν δεν
εκφράζεται στην αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό, δεν καταγράφεται στο Α.Ε.Π. Η αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό, όμως, είναι εξίσου σημα-
ντικός παράγοντας με την ποσότητα. Είναι σημαντικό επίσης να αναφερθεί ότι η ποιότη-
τα ζωής, που προέρχεται, για παράδειγμα, από την καθαρή ατμόσφαιρα, είναι ουσιώδης
παράγοντας για την υγεία και την πιθανή διάρκεια της ζωής, αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό περιλαμβάνεται όμως,
δυστυχώς, στους υπολογισμούς του Α.Ε.Π.
γ) Το Α.Ε.Π. αγνοεί τη αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό και την κατανομή της παραγωγής. Το Α.Ε.Π. εκφράζει το
μέγεθος παραγωγής αλλά όχι και τη σύνθεση, δηλαδή το αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό των αγαθών και υπηρε-
σιών που παράγονται. Η αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό όμως μιας οικονομίας σίγουρα επηρεάζεται, αν, για
παράδειγμα, το ποσοστό παραγωγής που αντιπροσωπεύει πολεμικά αγαθά μεταβληθεί εις
αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό της σχέσης με τα καταναλωτικά αγαθά. Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει την
οικονομική ευημερία των πολιτών, αλλά δεν εκφράζεται στο Α.Ε.Π., είναι η αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό της
παραγωγής (εισοδήματος) ανάμεσα στα μέλη μιας οικονομίας. Η κατανομή αυτή όμως, αν
βελτιώνεται ή χειροτερεύει, επηρεάζει αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό ή αρνητικά αντίστοιχα τη ζωή των πολιτών.
Όσο πιο αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό είναι η κατανομή του Α.Ε.Π. τόσο πιο αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό θεωρείται το βιοτικό επίπεδο
μιας χώρας, γιατί αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό το χάσμα μεταξύ αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό και φτωχών.
δ) Το Α.Ε.Π. δεν συμπεριλαμβάνει την αξία των αγαθών και υπηρεσιών της αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό.
Παραοικονομία είναι το μέρος της οικονομικής δραστηριότητας το οποίο αποκρύ-
πτουν οι πολίτες από το κράτος, είτε επειδή θέλουν να αποφύγουν τη αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό της είτε
επειδή είναι αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό, όπως λαθρεμπόριο, ναρκωτικά κτλ. Όλες αυτές οι οικονομικές
δραστηριότητες αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό καταγράφονται στο Α.Ε.Π. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι οι
ατέλειες αυτές του Α.Ε.Π. κάνουν προβληματική και τη σύγκριση του βιοτικού επιπέδου
μεταξύ διαφόρων αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό. Το μέγεθος της παραοικονομίας, για παράδειγμα, διαφέρει από
χώρα σε χώρα, άρα και οι συγκρίσεις είναι αιτίεςβάροςβιοτικόδενείδοςευημερίαθετικάιδιοκατανάλωσηισομερήςκατανομήκρατώνμικραίνειπαράνομηπαραοικονομίαςπλούσιωνποιότηταποσοτικόςπραγματικόπροβληματικέςσπίτισύνθεσητιμήφορολόγησήψηλό.