4. Η επίδραση της μεταβολής των τιμών στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

Συμπλήρωσε τα κενά

Σύμφωνα με τον ορισμό του Α.Ε.Π., χρησιμοποιώντας τις αξίες λύνουμε το πρό-
βλημα της μέτρησης προϊόντων και υπηρεσιών της παραγωγής μιας οικονομί-
ας. Δημιουργείται, όμως, ένα άλλο πρόβλημα εξαιτίας της των τιμών των αγαθών
και υπηρεσιών. Το Α.Ε.Π. μπορεί να μεταβληθεί είτε με μεταβολή ποσοτήτων είτε με μεταβολή
. Το Α.Ε.Π. που υπολογίζεται με αυτόν τον τρόπο είναι καλό μέτρο εκτίμησης της πο-
ρείας μιας οικονομίας. Αν, για παράδειγμα, όλες οι τιμές διπλασιαστούν χωρίς καμιά μεταβολή
στις παραγόμενες ποσότητες, το Α.Ε.Π. θα . Αλλά θα ήταν λάθος, αν πούμε ότι η
ικανότητα της οικονομίας για ικανοποίηση των αναγκών σε αγαθά και υπηρεσίες διπλασιάστη-
κε, αφού οι παραγόμενες παρέμειναν αμετάβλητες. Είμαστε, επομένως, υποχρεω-
μένοι να προσαρμόσουμε τις μετρήσεις, ώστε να από την επίδραση της μεταβο-
λής των τιμών.
Για να αποφύγουμε την επίδραση των στη μέτρηση του Α.Ε.Π. χρησιμοποιούμε ένα
ή αποπληθωριστή τιμών που εκφράζει την τιμή σε μια χρονική περίοδο ως
προς την τιμή σε μια άλλη χρονική περίοδο, η οποία επιλέγεται ως βάση σύγκρι-
σης. Για το έτος βάσης ο δείκτης τιμών θα είναι πάντα 1 ή , αν ο δείκτης τιμών εκφράζεται ως
επί τοις εκατό. Αν διαιρέσουμε το Α.Ε.Π. σε τρέχουσες τιμές κάθε έτους με τον αντίστοιχο
δείκτη τιμών, το αποτέλεσμα θα είναι το Α.Ε.Π. σε τιμές, όπως δίνεται στη στήλη
. Το Α.Ε.Π. σε σταθερές τιμές μετράει την αξία της συνολικής σε τιμές του
έτους . Το Α.Ε.Π. σε σταθερές τιμές του έτους βάσης λέγεται και μετρά
τις πραγματικές μεταβολές του από έτος σε έτος. Το πραγματικό Α.Ε.Π. διαφέ-
ρει από έτος σε έτος μόνον αν κυμαίνονται οι παραγόμενες και είναι καλύτερο
μέτρο σύγκρισης της μιας οικονομίας απ’ ό,τι το ονομαστικό Α.Ε.Π.
Στην πραγματικότητα σε μια οικονομία παράγονται χιλιάδες προϊόντα και υπηρεσίες.
Για τον υπολογισμό του Α.Ε.Π. σε σταθερές τιμές χρησιμοποιείται ένας δείκτης
τιμών που εκφράζει τις μεταβολές στο τιμών σε σχέση με το επίπεδο
τιμών του έτους βάσης (t) και εκφράζεται ως επί τοις εκατό. Για να βρούμε λοι-
πόν το Α.Ε.Π. σε σταθερές τιμές, το Α.Ε.Π. σε τρέχουσες τιμές με τον αντίστοιχο
δείκτη τιμών και πολλαπλασιάζουμε επί εκατό.

Α.Ε.Π. έτους, σε σταθερές τιμές =(Α.Ε.Π. έτους, σε τρέχουσες τιμές/Δείκτης τιμών έτους)· 100

Συνοψίζοντας, το ονομαστικό Α.Ε.Π. μετρά τη χρηματική αξία της παραγωγής μιας οικονο-
μίας σε τιμές. Το πραγματικό Α.Ε.Π. μετρά το μέγεθος της παραγωγής σε
τιμές (κάποιου τυχαία επιλεγμένου έτους βάσης). Το πραγματικό Α.Ε.Π. αυξάνεται μόνον, όταν
η παραγόμενων αγαθών και υπηρεσιών έχει αυξηθεί, σε αντίθεση με το ονομαστικό
Α.Ε.Π., που αυξάνεται είτε επειδή έχει αυξηθεί η παραγωγή είτε επειδή έχουν αυξηθεί οι
ή έχουν αυξηθεί και τα δύο. Ο Δείκτης τιμών ή αποπληθωριστής τιμών του Α.Ε.Π. μετρά την
του παραγόμενου προϊόντος σε σχέση με την τιμή του στο έτος βάσης.