Α.
Στο κύκλωμα του σχήματος ηλεκτρική πηγή συνεχούς ρεύματος, εσωτερικής αντίστασης r = 2 Ω, συνδέεται με ροοστάτη (μεταβλητή αντίσταση) και δύο κλάδους παράλληλους. Ο ένας κλάδος περιλαμβάνει λαμπτήρα με χαρακτηριστικά < 6,4W , 8V > και ωμική αντίσταση Rλ, ενώ ο άλλος περιλαμβάνει πηνίο με ωμική αντίσταση Rπ , μήκος l = 0,2 m και φέρει Ν = 500 σπείρες που κάθε μία έχει εμβαδόν S = π.10-3m2.
Ο διακόπτης δ είναι ανοικτός, ο δρομέας είναι σε θέση όπου η αντίσταση του ροοστάτη είναι Rρ = 4 Ω.
Τη στιγμή t=0 κλείνουμε τον διακόπτη. Αμέσως η ένδειξη του αμπερομέτρου είναι 3/4 Α.
(α) Υπολογίστε την ηλεκτρεγερτική δύναμη της πηγής.
(β) Υπολογίστε τον συντελεστή αυτεπαγωγής του πηνίου και
τον ρυθμό di/dt μεταβολής της έντασης του ρεύματος.
Όταν αποκατασταθεί το ρεύμα στους κλάδους η ένδειξη του αμπερομέτρου είναι 1 Α.
(γ) Υπολογίστε την ωμική αντίσταση του πηνίου.
Ο λαμπτήρας φωτοβολεί κανονικά;
Βρείτε την ένταση του μαγνητικού πεδίου στο κέντρο του πηνίου ( διεύθυνση, φορά, μέτρο ).
Υπολογίστε την ενέργεια που αποθηκεύεται στο πηνίο.
Μετά από αρκετό χρονικό διάστημα ανοίγουμε τον διακόπτη.
(δ) Αμέσως μόλις ανοίξουμε τον διακόπτη υπολογίστε τον ρυθμό di/dt μεταβολής της έντασης του ρεύματος και τον ρυθμό dUL/dt μεταβολής της δυναμικής ενέργειας του μαγνητικού πεδίου του πηνίου.
V = 10Ω . 0,8Α = 8V Ρλ = V.Ι = 8V . 0,8Α = 6,4W I = P/V = 6,4W / 8V = 0.8A Rλ = V/I = 8V / 0,8A = 10Ω
κλείνει ο διακόπτης : το πηνίο αντιδρά και δεν διαρρέεται από ρεύμα οπότε :
E = i0 ( r + R + Rλ ) => Ε = 3/4 (2 + 4 + 10) => Ε = 12V
VΚΛ = Ε - i ( r + R ) = i Rλ = 3/4Α 10Ω = 7,5 V
L = 4π 10-7 S.Ν2/l = 4π 10-7 π .10-3 . 5002/ 0,2 => L = 5 .10-3 Η
VΚΛ = L di/dt => 7,5 V = 5 .10-3 Η di/dt => di/dt = 1500 A/s
όταν αποκατασταθεί το ρεύμα στους κλάδους : E = i ( r + R + Rλ,π ) => 12 = 1 ( 2 + 4 + Rλ,π ) =>
=> Rλ,π = 6 Ω Rλ,π = Rλ Rπ / (Rλ + Rπ) => 6 = 10 Rπ / (10 + Rπ) => Rπ = 15 Ω
VΚΛ = Ε - i ( r + R ) = i Rλ,π = 1Α 6Ω = 6 V iπ = VΚΛ / Rπ = 6V / 15Ω = 0,4Α
iλ = VΚΛ / Rλ = 6V / 10Ω = 0,6Α < 0,8Α ο λαμπτήρας φωτοβολεί αμυδρότερα Ρλ = V.Ι = 6V.0,8Α = 4,8W
Β = 4π 10-7 iπ Ν/l = 4π 10-7 0,4 500 / 0,2 => B = 4π 10-4 Tesla ο βόρειος πόλος προς τον κόμβο Κ
UL = ½ L i2 => UL = ½ 5 .10-3 0,42 => UL = 4 .10-4 J
L di/dt + i (Rλ + Rπ) = 0 => 5 .10-3 di/dt = - 0,4 (10 + 15) => di/dt = - 10 / 5 .10-3 = - 2000 A/s
UL = ½ L i2 dUL /dt = L i di/dt = 5 .10-3 0,4 (-2000) => dUL /dt = - 4 J/s