Μάθημα : ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. διακρίνουν τους έμβιους οργανισμούς από τα άβια αντικείμενα.
2. περιγράφουν τις χαρακτηριστικές ιδιότητες της ζωής.
3. προσδιορίζουν τη σχέση μεταξύ μορφολογικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών.

Λέξεις / κλειδιά:

• έμβια όντα
• άβιο αντικείμενο
• τροφή
• αναπνοή
• απέκκριση αναπαραγωγή
• ανάπτυξη
• ερεθιστικότητα
• καταγωγή

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. διακρίνουν τους οργανισμούς σε μονοκύτταρους και πολυκύτταρους.
2. προσδιορίζουν τον ρόλο του πυρήνα, της πλασματικής μεμβράνης, του κυτταροπλάσματος, των μιτοχονδρίων, των χλωροπλαστών, των χυμοτόπιων, του κυτταρικού τοιχώματος.
3. διακρίνουν δομικές και λειτουργικές διαφορές μεταξύ φυτικών και ζωικών κυττάρων.

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. να γνωρίζουν τους βασικούς κανόνες εργασίας και ασφάλειας στο εργαστήριο Φυσικών Επιστημών (Φυσικής - Χημείας - Βιολογίας).
2. να χειρίζονται το οπτικό μικροσκόπιο.

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. συσχετίζουν τη δομή των κυττάρων με τις λειτουργίες που επιτελούν σε έναν πολυκύτταρο οργανισμό.
2. αναγνωρίζουν την οργάνωση ως χαρακτηριστικό των οργανισμών καινα αντιλαμβάνονται τους οργανισμούς ως οργανωμένα συστήματα.
3. κατατάσουν συγκεκριμένους οργανισμούς με βάση αντικειμενικούς κανόνες ταξινόμησης.

Λέξεις / κλειδιά:

• ιστός
• οργανισμός
• σύστημα οργάνων
• ποικιλομορφία
• ομάδες οργανισμών
• είδος
• βασίλεια

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. προσδιορίζουν τη σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης των οργανισμών με το περιβάλλον που ζουν.
2. συσχετίζουν την επιβίωση των οργανισμών στα διάφορα περιβάλλοντα με συγκεκριμένες προσαρμογές.
3. κατανοήσουν ότι οι καλύτερα προσαρμοσμένοι σε ένα περιβάλλον οργανισμοί δεν είναι απαραίτητα οι πιο "δυνατοί".

Λέξεις / κλειδιά:

• αλληλεπίδραση
• προσαρμογή
• εξέλιξη
• ποικιλομορφία
• περιβαλλοντικοί παράγοντες
• ανταγωνισμός
• επιβίωση

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. περιγράφουν τη διαδικασία πρόσληψης τροφής από τους μονοκύτταρους οργανισμούς.
2. αναγνωρίζουν την ποικιλομορφία των μηχανισμών πρόσληψης της τροφής στους ζωικούς οργανισμούς.
3. εντοπίζουν μορφολογικά ή λειτουργικά χαρακτηριστικά που αφορούν την πρόσληψη τροφής ή την πέψη.

Λέξεις / κλειδιά:

• ενδοκυτταρική πέψη
• ψευδοπόδια
• πεπτική κοιλότητα
• πεπτικός σωλήνας
• εξωκυτταρική πέψη
• φάρυγγας
• οισοφάγος
• στομάχι
• έντερο
• αμάρα
• μηρυκαστικά

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. αναγνωρίζουν ότι οι οργανισμοί καλύπτουν τις ανάγκες τους σε θρεπτικές ουσίες και ενέργεια με την τροφή.
2. διακρίνουν τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους εξασφαλίζουν τις θρεπτικές ουσίες τα φυτά και τα ζώα.
3. προσδιορίζουν τη σημασία της φωτοσύνθεσης για τη ζωή στον πλανήτη μας.

Λέξεις / κλειδιά:  αυτότροφοι οργανισμοί ετερότροφοι οργανισμοί παραγωγοί καταναλωτές αποικοδομητές: βακτήρια, μύκητες, πρωτόζωα πέψη μεταβολισμός φωτοσύνθεση

Διδακτικοί Στόχοι

Οι μαθητές να είναι ικανοί να:

1. διακρίνουν τις βασικές κατηγορίες των θρεπτικών ουσιών και τον ρόλο τους στη λειτουργία του οργανισμού.
2. περιγράφουν τα όργανα του πεπτικού συστήματος του ανθρώπου και στον ρόλο του καθενός στη διαδικασία της πέψης.
3. κατανοούν τον ρόλο των δοντιών στη διαδικασία της πέψης και στην ανάγκη προστασίας τους.
4. επισημαίνουν τη σχέση της διατροφής με τη διατήρηση της υγείας και στην ανάδειξη της αξίας της «Μεσογειακής διατροφής».

Λέξεις/ κλειδιά

• πρωτεϊνες
• υδατάνθρακες
• λίπη
• βιταμίνες
• άλατα μετάλλων
• ισορροπημένη διατροφή
• αμυλάση
• ανθρώπινο πεπτικό σύστημα
• μεσογειακή δίαιτα
• διατροφική πυραμίδα

Διδακτικοί Στόχοι

Οι μαθητές να είναι ικανοί να:

1. περιγράφουν τη μεταφορά και αποβολή ουσιών στους μονοκύτταρους οργανισμούς.
2. παρουσιάζουν τη μεταφορά ουσιών στα φυτά
3. κατανοούν τη διαδικασία αποβολής άχρηστων ουσιών από τα φυτά.

Λέξεις/ κλειδιά

• διάχυση: ή παθητική μεταφορά, χαρακτηρίζεται η τάση των μορίων μιας ουσίας να διασπείρονται από περιοχές υψηλότερης συγκέντρωσης προς τις περιοχές μικρότερης συγκέντρωσης.
• ξύλωμα
• φλοίωμα
• αγωγός ιστός
• επιδερμίδα
• στόματα φύλλων
• διαπνοή

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. διακρίνουν και να περιγράφουν τα όργανα του κυκλοφορικού συστήματος του ανθρώπου και τον ρόλο του καθένα στην κυκλοφορία του αίματος.
2. περιγράφουν τα είδη των αιμοφόρων αγγείων και να διακρίνουν τις δομικές και λειτουργικές διαφορές τους.
3. προσδιορίζουν τα συστατικά του αίματος και να περιγράφουν τα δομικά και λειτουργικά τους χαρακτηριστικά.
4. κατανοούν τη μικρή και τη μεγάλη κυκλοφορία του αίματος.
5. συσχετίζουν τις ασθένειες του κυκλοφορικού συστήματος με περιβαλλοντικούς παράγοντες και τον σύγχρονο τρόπο ζωής.

Λέξεις / κλειδιά:

• κυκλοφορικό σύστημα
• καρδιά
• αιμοφόρα αγγεία
• αρτηρίες
• φλέβες
• τριχοειδή αγγεία
• ερυθρά αιμοσφαίρια (ερυθροκύτταρα)
• λευκά αιμοσφαίρια (λευκοκύτταρα
• αιμοπετάλια
• πλάσμα αίματος

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές να είναι σε θέση να:

1. περιγράφουν τα όργανα του ουροποιητικού συστήματος του ανθρώπου και να διακρίνουν τον ρόλο του καθενός στη διαδικασία αποβολής άχρηστων ουσιών.
2. αναφέρουν τις συνηθέστερες παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος και να τις συσχετίζουν με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
3. συνδέουν τη λειτουργίας του κυκλοφορικού και του ουροποιητικού συστήματος.

Λέξεις / κλειδιά:

• ουροποιητικό σύστημα
• νεφρός
• ουρητήρας
• ουροδόχος κύστη
• ουρήθρα
• ουρολοίμωξη

Διδακτικοί Στόχοι

Οι μαθητές να είναι ικανοί να:

1. κατανοούν το ρόλο της κυτταρικής αναπνοής ως διαδικασία παραγωγής ενέργειας σε κάθε οργανισμό.
2. περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η ανταλλαγή αερίων στους μονοκύτταρους οργανισμούς. (διάχυση)
3. συσχετίζουν τη λειτουργία της φωτοσύνθεσης με την κυτταρική αναπνοή.

Λέξεις/ κλειδιά

• κυτταρική αναπνοή
• διοξείδιο του άνθρακα
• οξυγόνο
• διάχυση
• πλασματική μεμβράνη
• αερόβια αναπνοή
• αναερόβια αναπνοή
• γλυκόζη

Διδακτικοί Στόχοι

Οι μαθητές να είναι ικανοί να:

1. περιγράφουν τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος του ανθρώπου 
2. κατανοούν την πορεία των αναπνευστικών αερίων κατά την διαδικασία της αναπνοής.
3. συσχετίζουν τη λειτουργία του αναπνευστικού με το κυκλοφορικό σύστημα.
4. αναγνωρίζουν την αρνητική επίδραση του καπνίσματος και των ατμοσφαιρικών ρύπων στη λειτουργία του αναπνευστικού συστήματος.

Λέξεις/ κλειδιά:

• ανταλλαγή αερίων
• ρινική κοιλότητα
• βρόγχοι
• λάρυγγας
• κυψελίδα
• πνεύμονας
• διάφραγμα
• εισπνοή
• εκπνοή