Μάθημα : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α΄ ΓΕΛ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 70

1. Οι Κερκυραίοι λοιπόν βρίσκονταν σε εμφύλια διαμάχη, από τότε ήρθαν σ’ αυτούς (στην Κέρκυρα) οι αιχμάλωτοι που είχαν συλληφθεί στις ναυμαχίες για την υπόθεση της Επιδάμνου, αφού ελευθερώθηκαν από τους Κορίνθιους, φαινομενικά επειδή τελούσαν υπό την εγγύηση των προξένων (τους) για οκτακόσια τάλαντα, στην πραγματικότητα όμως επειδή πείστηκαν και ανέλαβαν να φέρουν την Κέρκυρα με το μέρος των Κορινθίων. Και αυτοί πιάνοντας (πλησιάζοντας) τον κάθε πολίτη χωριστά, δούλευαν προδοτικά για να κάνουν την πόλη να αποστατήσει από τους Αθηναίους.
2. Και αφού έφτασε ένα αθηναϊκό πλοίο και ένα κορινθιακό, που έφερναν πρέσβεις, και αφού ήρθαν σε διαπραγματεύσεις αποφάσισαν οι Κερκυραίοι να είναι σύμμαχοι με τους Αθηναίους σύμφωνα με την ισχύουσα συνθήκη και φίλοι με τους Πελοποννησίους όπως ακριβώς και πρωτύτερα.
3. Και αυτοί οι άνδρες (γιατί ο Πειθίας ήταν με δική του πρωτοβουλία πρόξενος των Αθηναίων και ήταν αρχηγός του δημοκρατικού κόμματος) τον σύρουν στο δικαστήριο με την κατηγορία ότι προσπαθεί να υποδουλώσει την Κέρκυρα στους Αθηναίους.
4. Αυτός τότε, αφού αθωώθηκε κάνει αντιμήνυση στους πέντε πιο πλούσιους άντρες από αυτούς, με τον ισχυρισμό ότι κόβουν τις βέργες που στηρίζουν τα κλήματα από το ιερό άλσος του Δία και του Αλκίνου^. και ως χρηματική ποινή για καθεμιά βέργα ο νόμος επέβαλε ένα στατήρα.
5. Και αφού αυτοί καταδικάστηκαν να πληρώσουν πρόστιμο και κατέφυγαν και κάθισαν ως ικέτες στους ναούς εξαιτίας της βαριάς χρηματική ποινής, για να (πετύχουν) να πληρώσουν το πρόστιμο ύστερα από συμφωνία για το ύψος του, ο Πειθίας (διότι συνέβαινε να είναι και μέλος της βουλής) πείθει (τους Κερκυραίους) ώστε να κάνουν χρήση του νόμου.
6. Αυτοί τότε επειδή και από το νόμο αποκλείονταν (από το πλεονέκτημα να ορίσουν με συμφωνία το ύψος του προστίμου) και συνάμα πληροφορούνταν για τον Πειθία ότι, όσο ακόμα είναι μέλος της βουλής, θα καταφέρει να μεταπείσει την πλειοψηφία να θεωρεί τους ίδιους με τους Αθηναίους φίλους κι εχθρούς, συνωμότησαν και αφού πήραν μαχαίρια μπαίνουν στη βουλή ξαφνικά και σκοτώνουν και τον Πειθία και εξήντα περίπου άλλους από τους βουλευτές και ιδιώτες^. μερικοί όμως άλλοι ομοϊδεάτες με τον Πειθία λίγοι στον αριθμό κατέφυγαν στην αθηναϊκή τριήρη που ήταν ακόμη εκεί.

ΚΕΦΑΛΑΙΑ 71-73

Οι ολιγαρχικοί αποφασίζουν ουδετερότητα

[71.1] Αφού λοιπόν έπραξαν αυτά και αφού κάλεσαν σε συνέλευση τους Κερκυραίους, είπαν ότι αυτές οι ενέργειες (δηλαδή ο φόνος των δημοκρατικών αρχηγών) και ότι ήταν οι πιο συμφέρουσες και ότι δε θα υποδουλώνονταν με κανένα τρόπο πια στους Αθηναίους· και στο εξής μένοντας ουδέτεροι να μη δέχονται ούτε τους μεν ούτε τους δε παρά μόνο (αν εμφανίζονταν) με ένα πλοίο, μεγαλύτερη όμως παρουσία πλοίων να τη θεωρούν εχθρική. Και αφού μίλησαν έτσι, ανάγκασαν (τον λαό) και να επικυρώσει την πρότασή τους.

Αποστολή πρεσβείας στην Αθήνα

[71.2] Στέλνουν ακόμη και στην Αθήνα πρέσβεις αμέσως για να τους εξηγήσουν για όσα έχουν γίνει, ότι τους συνέφερε (τους Αθηναίους) και για να τους πείσουν (τους Κερκυραίους) που είχαν καταφύγει εκεί να μην κάνουν καμιά εχθρική ενέργεια για να μην προκύψει καμιά αντεκδίκηση (από την Αθήνα).

Ανάμειξη της Σπάρτης

[72.1] ‘Οταν λοιπόν ήρθαν (οι πρέσβεις), αφού συνέλαβαν οι Αθηναίοι και τους πρέσβεις ως υποκινητές στάσης και όσους (οι πρέσβεις) έπεισαν, τους συγκέντρωσαν για ασφάλεια στην Αίγινα.

Οι ολιγαρχικοί επιτίθενται εναντίον των δημοκρατικών και νικούν. Εκατέρωθεν κατάληψη περιοχών της πόλης

[72.2] Στο μεταξύ όμως, αυτοί από τους Κερκυραίους που ήταν κύριοι της πολιτικής κατάστασης, όταν ήρθε (στην Κέρκυρα) κορινθιακό πλοίο και Λακεδαιμόνιοι πρέσβεις, κάνουν επίθεση κατά των δημοκρατικών και τους νίκησαν σε μάχη.

[72.3] Και όταν ήρθε η νύχτα οι δημοκρατικοί καταφεύγουν στην ακρόπολη και στα υψηλά και οχυρά μέρη της πόλης και αφού συγκεντρώθηκαν εκεί εγκαταστάθηκαν με ασφάλεια, και κατείχαν το Υλλαϊκό λιμάνι. Οι άλλοι (οι ολιγαρχικοί) κατέλαβαν και την αγορά, όπου ακριβώς κατοικούσαν οι περισσότεροι απ’ αυτούς, και το γειτονικό της λιμάνι που βλέπει στην απέναντι στεριά.

Και οι δύο πλευρές οργανώνονται και αναζητούν συμμάχους

[73.1] Και την επόμενη μέρα έκαναν μερικές μικροεπιθέσεις οι δύο (παρατάξεις) και έστελναν (ανθρώπους) εδώ κι εκεί στα χωράφια, προσκαλώντας τους δούλους και υποσχόμενοι ελευθερία. Και ο μεγαλύτερος αριθμός των δούλων πήγαν ως σύμμαχοι με τους δημοκρατικούς, ενώ οκτακόσιοι μισθοφόροι από τη στεριά (πήγαν) με το μέρος των άλλων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 74

Νίκη των δημοκρατικών

[74.1] Και αφού πέρασε μια μέρα γίνεται και πάλι (καινούρια) μάχη και νικούν οι δημοκρατικοί και εξαιτίας της ισχύος (χάρη στην οχυρότητα) των θέσεών τους και επειδή είχαν αριθμητική υπεροχή^. και οι γυναίκες με τόλμη τους βοήθησαν χτυπώντας από τα σπίτια με κεραμίδια και υπομένοντας την ταραχή σε αντίθεση προς τη γυναικεία φύση τους.

Εμπρησμός της πόλης

[74.2] Κι όταν έγινε υποχώρηση αργά το απόγευμα, επειδή φοβήθηκαν οι ολιγαρχικοί μήπως οι δημοκρατικοί, αφού κάνουν επίθεση, καταλάβουν αμέσως με τον πρώτο αλαλαγμό το ναύσταθμο και τους σκοτώσουν, βάζουν φωτιά στα σπίτια που βρίσκονταν γύρω γύρω στην αγορά και στις πολυκατοικίες, για να μην υπάρχει δρόμος προσέγγισης, χωρίς να λογαριάζουν ούτε τα δικά τους ούτε τα ξένα σπίτια, ώστε και πολλές περιουσίες εμπόρων κάηκαν εντελώς και η πόλη κινδύνεψε να καταστραφεί στο σύνολό της, αν φυσούσε άνεμος τη φωτιά με κατεύθυνση προς αυτή (την πόλη).

[74.3] Και αυτοί λοιπόν, αφού σταμάτησαν τη μάχη, καθώς και τα δυο στρατόπεδα απείχαν από πολεμικές ενέργειες, τη νύκτα βρισκόταν σ’ επιφυλακή^. και το κορινθιακό πλοίο όταν είχαν επικρατήσει οι δημοκρατικοί ανοιγόταν με προφυλάξεις στο ανοικτό πέλαγος και οι περισσότεροι από τους μισθοφόρους χωρίς να γίνουν αντιληπτοί πέρασαν στην (απέναντι) στεριά.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 75

Άφιξη του Νικόστρατου στην Κέρκυρα - Προσπάθειες για συμφιλίωση

[75.1] Και την επόμενη μέρα ο Νικόστρατος, ο γιος του Διειτρέφη, στρατηγός των Αθηναίων, φτάνει από τη Ναύπακτο σε βοήθεια με δώδεκα πλοία και πεντακόσιους οπλίτες Μεσσηνίους^. και διαπραγματεύονταν μια συμφωνία και (τελικά) τους πείθει ώστε να συμφωνήσουν μεταξύ τους να δικάσουν δέκα άντρες, τους βασικούς υπαίτιους, οι οποίοι εξάλλου δεν έμειναν πλέον εκεί να περιμένουν, και οι υπόλοιποι να παραμείνουν (στον νησί τους), αφού κάνουν συμφωνία μεταξύ τους και με τους Αθηναίους, υπό τον όρο να θεωρούν τους ίδιους εχθρούς και φίλους.

[75.2] Και εκείνος, αφού πέτυχε αυτά, ήταν έτοιμος να αποπλεύσει^. οι αρχηγοί των δημοκρατικών τον πείθουν να αφήσει πίσω σ’ αυτούς πέντε πλοία από τα δικά του, ώστε να αποθαρρυνθούν οι αντίπαλοί τους να κάνουν κίνημα, και (υπόσχονται) ότι οι ίδιοι θα του δώσουν μαζί του ισάριθμα πλοία, αφού τα επανδρώσουν με δικά τους πληρώματα.

[75.3] Εκείνος τότε συμφώνησε, αλλά αυτοί στρατολογούσαν για τα καράβια τους εχθρούς τους. Επειδή όμως φοβήθηκαν εκείνοι μήπως τους στείλουν στην Αθήνα, καταφεύγουν και κάθονται (ικέτες) στον ναό των Διοσκούρων.

[75.4] Και ο Νικόστρατος προσπαθούσε να τους σηκώσει (από εκεί) και να τους καθησυχάσει. Καθώς όμως δεν τους έπειθε, οι δημοκρατικοί, για το λόγο αυτό αφού οπλίστηκαν, γιατί, καθώς πίστευαν (οι δημοκρατικοί), κανένα καλό σκοπό δε φαίνονταν να έχουν αυτοί (οι ολιγαρχικοί) με τη δυσπιστία τους να μη θέλουν να αποπλεύσουν μαζί με το Νικόστρατο, πήραν από τα σπίτια (των εχθρών τους) τα όπλα τους και, αν δεν τους εμποδίσει ο Νικόστρατος, θα σκότωναν μερικούς από αυτούς που κατά τύχη συνάντησαν.

Οι δημοκρατικοί εκτοπίζουν τους ολιγαρχικούς ικέτες

[75.5] Καθώς λοιπόν έβλεπαν οι άλλοι αυτά που γίνονταν καταφεύγουν και κάθονται ικέτες στο ναό της Ήρας και μαζεύονται όχι λιγότεροι από τετρακόσιους. Οι δημοκρατικοί τότε επειδή φοβήθηκαν μήπως επιχειρήσουν κάποια πολιτική μεταβολή τους σηκώνουν από εκεί, αφού τους έπεισαν, και τους μεταφέρουν στο νησί απέναντι (μπροστά) από τον ναό της Ήρας, και εκεί στέλνονταν σ’ αυτούς τα αναγκαία τρόφιμα.

ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ

• Κατηγορούμενο μιας πρότασης είναι η λέξη, που φανερώνει μια ιδιότητα ή μια ποιότητα του υποκειμένου. Κατά κάποιον τρόπο, δηλαδή, το κατηγορούμενο τοποθετεί το υποκείμενο μέσα σε μια κατηγορία. Το βρίσκουμε με την ερώτηση : τι είδους; Τι λογής;

Κατηγορούμενο μπορεί να είναι : ένα επίθετο, ένα ουσιαστικό, ένα αριθμητικό, μία αντωνυμία, ένα απαρέμφατο, μία μετοχή (κατηγορηματική από τα ρήματα εἰμί , γίγνομαι, ὑπάρχω), ένα επίρρημα, μία ολόκληρη πρόταση, ένας εμπρόθετος προσδιορισμός (δηλώνει το περίπου, ποσό κατά προσέγγιση : εἰς, αμφί, κατά, περί πρός, ως, υπέρ + αιτιατική, κατάσταση ή σύγκριση : εν + δοτική, ως, ώσπερ + κατηγορούμενο). π.χ. Οἱ πελτασταί ησαν περί τους χιλίους.

Το κατηγορούμενο κανονικά δεν έχει άρθρο. Όμως, όταν δηλώνει μία ήδη γνωστή ιδιότητα του υποκειμένου ή όταν δηλώνει ότι το υποκείμενο είναι πραγματικά ή εξαιρετικά αυτό που σημαίνει το κατηγορούμενο, τότε έχει άρθρο.

Σε ποια πτώση μπαίνει το κατηγορούμενο;

• Όταν το κατηγορούμενο αναφέρεται στο υποκείμενο, τότε μπαίνει σε πτώση ονομαστική, όπως και το υποκείμενο. Π.χ. Οἱ ποταμοί εἰσι μεγάλοι.

• Όταν το κατηγορούμενο αναφέρεται στο αντικείμενο, τότε μπαίνει σε πτώση αιτιατική, όπως και το αντικείμενο. Π.χ.  Οὗτοι καλοῦσιν αὐτοὺς νομοθέτας.

ΑΠΛΟ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ

Συναντάται όταν μεσολαβεί συνδετικό ρήμα. Συνδετικά λέγονται τα ρήματα που συνδέουν το υποκείμενο (ή το αντικείμενο) μιας πρότασης με το κατηγορούμενο, όπως : εἰμί, τυγχάνω, ἒφυν, πέφυκα, φαίνομαι, ὑπάρχω, διατελῶ (είμαι συνεχὠς). 

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ

ΕΙΝΑΙ: το σε γενική πτώση εκφερόμενο κατηγορούμενο.

ΕΙΔΗ: ΚΤΗΤΙΚΗ: Μεσσήνη κατέστη Λοκρῶν.

ΔΙΑΙΡΕΤΙΚΗ: Σόλων τῶν ἑπτά σοφῶν ἐκλήθη.

ΤΗΣ ΥΛΗΣ: ἡ κρηπίς ἐστί λίθων μεγάλων.

ΤΗΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ: εἰμί τριάκοντα ἐτῶν.

ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ: Δαρείου καί Παρεισάτιδος γίγνονται παῖδες δύο.

ΤΗ ΑΞΙΑΣ: Τοῦτο πολλοῦ ἀργυρίου γίγνεται.

ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ

ΕΙΝΑΙ: το κατηγορούμενο εκείνο που αποδίδει προληπτικά στο υποκείμενο ή σπανιότερα  στο αντικείμενο μια ιδιότητα μελλοντική που απορρέει από τη ρηματική έννοια ως αποτέλεσμα αυτής, δηλ. μια ιδιότητα που  θα αποκτήσει το υποκείμενο, όταν ολοκληρωθεί η ρηματική ενέργεια.

ΤΙΘΕΤΑΙ: με  ρήματα που δηλώνουν εξέλιξη προς ένα αποτέλεσμα. Τα συχνότερα  από αυτά: αἲρομαι, αὒξομαι, τρέφομαι, μεγαλύνομαι, παρασκευάζομαι, πνέω, ῥέω κ.ά..

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ώστε να γίνει…, ώστε να είναι…, με αποτέλεσμα να γίνει… π.χ. τήν πόλιν παρεσκευάσαμεν τοῖς πᾶσιν αὐταρκεστάτην (προετοιμάσαμε την πόλη ώστε να είναι σε όλα αυτάρκης).

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ

ΕΙΝΑΙ: το κατηγορούμενο που έχει επιρρηματική έννοια και είναι πάντα επίθετο. Συνοδεύει κάθε ρήμα και ιδιαίτερα τα ρήματα που δηλώνουν κίνηση.  Μεταφράζεται με εμπρόθετο, με επίρρημα, με δευτερεύουσα πρόταση ή με αντίστοιχο επίθετο της νεοελληνικής.

ΕΙΔΗ: ΤΡΟΠΟΥ: ἐγώ σε ἂσμενος ἑόρακα. Ως επιρρηματικά κατηγορούμενα χρησιμοποιούνται τα εξής:  ἑκών, ἂκων, ἐθελοντής, ἂσμενος, ὑπόσπονδος, ἂκριτος, αυτοκράτωρ

ΤΟΠΟΥ: οἱ στρατιῶται ἐσκήνουν ὑπαίθριοι. Ως επιρρηματικά κατηγορούμενα χρησιμοποιούνται τα εξής:  μέσος, ὑπαίθριος, ἐνάντιος.

ΧΡΟΝΟΥ: σκοταῖος παρῆλθεν. Ως επιρρηματικά κατηγορούμενα χρησιμοποιούνται τα εξής:  ὂρθριος, χρόνιος.

ΤΑΞΗΣ – ΣΕΙΡΑΣ – ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ – ΔΙΑΔΟΧΗΣ: ἐλεγε πρῶτος Τισσαφέρνης τοιάδε. Ως επιρρηματικά κατηγορούμενα χρησιμοποιούνται τα εξής:  πρῶτος, ὓστερος, πρότερος, ὓστατος, τελευταῖος, τριταῖος….

ΣΚΟΠΟΥ: αἱ νῆες ἦλθον βοηθοί (τα πλοία ήλθαν για να βοηθήσουν).

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Α. Να εντοπίσετε τα κατηγορούμενα στις παρακάτω προτάσεις και να αναγνωρίσετε το είδος τους:

1.1. Τὰ μὲν κατηγορημένα οὕτως ἐστὶ πολλὰ καὶ δεινὰ (= Οι κατηγορίες είναι τόσο πολλές και φοβερές).
1.2. Ἐπίδαμνός ἐστι πόλις.
1.3. Εἰ τοιαύτη ἐστὶν (ἡ γυνὴ) οἵαν σὺ λέγεις.
1.4. Πάντων δεινότατόν ἐστι διαβολή.
1.5. Ὑπαίθριοι δ' ἔξω ἐστρατοπεδεύετε.
1.6. Πρῶτος ἔλεξεν αὐτῶν Καλλίας ὁ δᾳδοῦχος.
1.7. ᾜρετο δὲ τὸ ὕψος τοῦ τείχους μέγα.
1.8. Ἐγώ σε, ὦ Φαλῖνε, ἄσμενος ἑόρακα.

Β. Να εντοπίσετε τη γενική κατηγορηματική στις παρακάτω προτάσεις και να αναγνωρίσετε το είδος της:

2.1. Νομίζει τὰς πόλεις εἶναι ἑαυτοῦ.
2.2. Τὰ ἱερά ἦν τριῶν ταλάντων.
2.3. Σιγή ἐστι σώφρονος τρόπου.
2.4. Αἰτία μὲν γὰρ φίλων ἀνδρῶν ἐστὶν ἁμαρτανόντων, κατηγορία δὲ ἐχθρῶν ἀδικησάντων.
2.5. Ὅστις δ' ἐτῶν μέν ἐστιν πλειόνων ἢ πεντήκοντα.
2.6. Ἀλλὰ χιλίων ἡ δίκη μόνον ἦν δραχμῶν.
2.7. Ἡ κρηπίς ἐστι λίθων μεγάλων.
2.8. Ἦν δὲ τῶν αἱρεθέντων Καλλίας Ἱππονίκου, Αὐτοκλῆς Στρομβιχίδου.

Γ. Να βρείτε τα αντικείμενα και τα κατηγορούμενά τους στις παρακάτω προτάσεις και να τις μεταφράσετε:

α. Ἔκριναν αὐτὸν φιλομαθέστατον.

β. Ὁ δῆμος εἵλετο Μιλτιάδην στρατηγόν.

γ. Ἀρταξέρξης Τισσαφέρνην σατράπην ἐποίησε.

δ. Πάντων δεσπότην αὑτὸν ἐποίησε.

ε. Τὴν τοιαύτην δύναμιν ἀνδρείαν καλῶ.

Δ. Να χαρακτηρίσετε το είδος του κατηγορουμένου στα επόμενα παραδείγματα.

α. Σοφοῖς ὁμιλῶν καὐτὸς ἐκβήσει σοφός.

β. Οἱ Λακεδαιμόνιοι τὸν Ἀγησίλαον εἵλοντο βασιλέα.

γ. Τὰς ναῦς ἑκούσας παρέλαβε.

δ. Καὶ ὁ μὲν Περικλῆς, ὃς τότε διετέλει εἷς τῶν ἀρχόντων, ἦν πεντήκοντα ἐτῶν.

ε. Ἐθελοντὴς ὑπομένει τοὺς πόνους.

Ε. Να χαρακτηρίσετε τα επιρρηματικά και προληπτικά κατηγορούμενα στις παρακάτω περιόδους.

α. Κατέβαινον εἰς τὰς κώμας σκοταῖοι.

β. Οἱ Ἀρκάδες πρῶτοι πλέουσι.

γ. Ἔχων δὲ τούτους Κῦρος ἀφίκετο αἰφνίδιος.

δ. Χρὴ παῖδας ἐκδιδάσκεσθαι σοφούς.

ε. Ηὔξατο διὰ ταῦτα τὸ ὄνομα αὐτοῦ μέγα.

ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ

Το απαρέμφατο, έναρθρο ή άναρθρο, κατέχει σημαντική θέση στον αρχαίο ελληνικό λόγο.

Είδη απαρεμφάτου

Τελικό απαρέμφατο λέγεται το απαρέμφατο που ισοδυναμεί με πρόταση επιθυμίας, μεταφράζεται με το να και δέχεται άρνηση μή.

π.χ. Συμβουλεύω ὑμῖν μὴ παραδιδόναι τὰ ὅπλα. (= Σας συμβουλεύω να μην παραδίνετε τα όπλα.)

Ειδικό απαρέμφατο λέγεται το απαρέμφατο που ισοδυναμεί με ειδική πρόταση, μεταφράζεται με το ότι και δέχεται άρνηση οὐ.

π.χ. Οἱ πρέσβεις ἥγγειλαν βασιλέα ἀργύριον οὐ παρέξεσθαι. (= Οι πρέσβεις ανάγγειλαν ότι ο βασιλιάς δε θα δώσει χρήματα).

Έναρθρο απαρέμφατο λέγεται το απαρέμφατο που έχει άρθρο ουδετέρου γένους σε κάθε πτώση του ενικού αριθμού εκτός από την κλητική,

π.χ. Τὸ λακωνίζειν ἐστὶ φιλοσοφεῖν → ονομαστική

Χρησιμοποιείται ως:

1. υποκείμενο,
2. αντικείμενο,
3. ως προσδιορισμός της αναφοράς,
4. γενική υποκειμενική,
5. γενική αντικειμενική,
6. γενική διαιρετική,
7. γενική της αιτίας,
8. γενικής της αξίας,
9. του σκοπού σε πτώση γενική,
10. δοτική αντικειμενική,
11. επεξήγηση,
12. εμπρόθετος προσδιορισμός

Άναρθρο απαρέμφατο λέγεται το απαρέμφατο που χρησιμοποιείται χωρίς άρθρο.

Το άναρθρο απαρέμφατο χρησιμοποιείται ως:

1. υποκείμενο των απρόσωπων ρημάτων και εκφράσεων,
2. αντικείμενο,
3. κατηγορούμενο,
4. επεξήγηση,
5. προσδιορισμός της αναφοράς,
6. του σκοπού ή του αποτελέσματος.

Υποκείμενο Απαρεμφάτου

Το υποκείμενο του απαρεμφάτου (του άναρθρου ή του έναρθρου) μπορεί να είναι:

α) το ίδιο με το υποκείμενο του ρήματος (το αυτό πρόσωπο), οπότε λέμε ότι έχουμε ταυτοπροσωπία

β) διαφορετικό από το υποκείμενο του ρήματος (έτερο πρόσωπο), οπότε λέμε ότι έχουμε ετεροπροσωπία

Απρόσωπη Σύνταξη

Το απρόσωπο ρήμα (ή η απρόσωπη έκφραση) παίρνει ως υποκείμενο απαρέμφατο.

Είναι φανερό ότι το υποκείμενο του απαρεμφάτου θα είναι διαφορετικό από το υποκείμενο του ρήματος (γιατί προφανώς δεν μπορεί να έχει ως υποκείμενο τον εαυτό του). Άρα θα έχουμε ετεροπροσωπία. Αυτό έχει ως συνέπεια το υποκείμενο του απαρεμφάτου να βρίσκεται σε πτώση αιτιατική.

• Αρκετά συχνά δίπλα στο απρόσωπο ρήμα ή στην απρόσωπη έκφραση κι ενώ θα περιμέναμε να υπάρχει μια αιτιατική ως υποκείμενο του απαρεμφάτου, αυτή η αιτιατική δεν υπάρχει. Στη θέση της υπάρχει μια δοτική, η οποία δείχνει το πρόσωπο στο οποίο αναφέρεται το απρόσωπο ρήμα, γι’ αυτό και την ονομάζουμε δοτική προσωπική.

ΜΕΤΟΧΗ

Η μετοχή είναι ένα ρηματικό επίθετο.

ΕΙΔΗ ΜΕΤΟΧΗΣ

1. ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ/ Αναφορική : λέγεται η μετοχή που συνήθως συνοδεύεται από άρθροκαι λειτουργεί στον λόγο ως επίθετο, δηλαδή προσδιορίζει ουσιαστικά ή αντωνυμίες.

Π.χ. Αἱ πόλεις αἱ δημοκρατούμεναι τοῖς νόμοις τοῖς κειμένοις διοικοῦνται. (= Οι πόλεις που έχουν δημοκρατικό πολίτευμα διοικούνται με βάση τους νόμους που έχουν θεσπιστεί)

Η επιθετική μετοχή ισοδυναμεί με αναφορική πρόταση, γι' αυτό λέγεται και αναφορική μετοχή. Αρκετά συχνά το ουσιαστικό που προσδιορίζει μια επιθετική μετοχή παραλείπεται. Στην περίπτωση αυτή η μετοχή παίρνει τη συντακτική θέση του ουσιαστικού.

Συντακτικός ρόλος :

Η επιθετική μετοχή χρησιμοποιείται ως:

1. υποκείμενο

• Τὸ μέλλονἀφανὲς ἡμῖν ἐστιν. (= το μέλλον μας είναι αφανές.)

2. αντικείμενο

• Οἱ νόμοι τὸ δίκαιονκαὶ τὸ συμφέρον βούλονται. (= Οι νόμοι θέλουν το δίκαιο κι αυτό που συμφέρει.)

3. κατηγορούμενο (η επιθετική μετοχή είναι πάντοτε έναρθρη)

• Οὗτος ἦν ὁ ἀδικήσαςκαὶ ἐπιβουλεύσας ἡμῖν. (= Αυτός ήταν που μας αδίκησε και σκέφτηκε το κακό για μας.)

4. επιθετικός προσδιορισμός

• Ἀπήγαγε τὴν στρατιὰν ἐπὶ τὴν ἄκραν Τεμενῖτιν καλουμένην. (= Οδήγησε τον στρατό στα σύνορα στην περιοχή που λέγεται Τεμενίτις.)

5. κατηγορηματικός προσδιορισμός (δεν αναλύεται σε αναφορική πρόταση)

• Οἱ στρατιῶται εἶχον τὰς ἀσπίδας ἐκκεκαλυμμένας. (= Οι στρατιώτες είχαν τις ασπίδες ακάλυπτες.)

6. παράθεση

• Λύσανδρος παρέπλει εἰς Λάμψακον σύμμαχον οὖσανἈθηναίων. (= Ο Λύσανδρος έπλεε κοντά στη Λάμψακο που ήταν σύμμαχος των Αθηναίων.)

7. επεξήγηση

• Οὗτοι, ὦ ἄνδρες Ἀθηναίοι, οἱταύτην τὴν φήμην κατασκεδάσαντες, οἱ δεινοὶ εἰσίν μου κατήγοροι.

8. ονοματικός ετερόπτωτος προσδιορισμός

• Πρὸς ἕκαστον τῶν εἰρημένωνἐνεχείρει τι λέγειν ὁ Φίλιππος, [γεν. διαιρετική]

9. εμπρόθετος προσδιορισμός

• Ἱστορεῖ τὴν Πλάτωνος περὶ τῶν ὄντωνδόξαν. [εμπρόθ. αναφοράς]

10. δοτική προσωπική

• Φύσει δ' ὑπάρχει τοῖς παροῦσιτὰ τῶν ἀπόντων, [δοτ. προσωπική κτητική]

1. ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ : λέγεται η μετοχή που χρησιμεύει ως κατηγορούμενο ή κατηγορηματικός προσδιορισμός του υποκειμένου ή του αντικειμένου του ρήματος.

Η κατηγορηματική μετοχή είναι πάντα άναρθρη. Συναντάται μετά από τις ακόλουθες κατηγορίες ρημάτων:

• Τα συνδετικά, όπως : εἰμί, γίγνομαι, ὑπάρχω, τυγχάνω, φαίνομαι, φανερός εἰμί κ.ά.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Με τα ρήματα εἰμί, γίγνομαι, ὑπάρχω η μετοχή μεταφράζεται ως ρήμα, ενώ η μετάφραση του ρήματος παραλείπεται.

Π.χ. Ἔστι ταῦτα τὴν ῥᾳθυμίαν ὑμῶν αὐξάνοντα. (= Αυτά αυξάνουν περισσότερο την αμέλειά σας.)

• Τα ρήματα που σημαίνουν έναρξη, λήξη, ανοχή, καρτερία, κάματο.

Π.χ. Οὗτος ἦρξεν ἀδικῶν ἡμᾶς. (= Αυτός άρχισε να μας αδικεί.)

• Τα ρήματα που σημαίνουν αίσθηση, γνώση, μάθηση, μνήμη και τα αντίθετά τους.

Π.χ. Ὁρᾶτε ὑπὸ τοῦ προδότου ἐξαπατηθέντες. (= Βλέπετε ότι εξαπατηθήκατε από τον προδότη.)

• Τα ρήματα που σημαίνουν δείξιμο, δήλωση, αγγελία, έλεγχο.

Π.χ. Ἐπέδειξα τοῦτον ψευδόμενον. (= Απέδειξα ότι αυτός ψεύδεται.)

• Τα ρήματα που σημαίνουν ψυχικό πάθος, όπως : ἄχθομαι (= στενοχωριέμαι), ἥδομαι (= ευχαριστιέμαι), χαίρω, λυποῦμαι, ὀργίζομαι.

Π.χ. Οἱ Ἀθηναῖοι μετεμέλοντο τὰς σπονδὰς οὐ δεξάμενοι. (= Οι Αθηναίοι μετάνιωσαν που δε δέχτηκαν τις συνθήκες.)

• Με τα ρήματα: εὖ καλῶς/κακῶς/δίκαια ποιῶ, χαρίζομαι, ἀδικῶ, νικῶ, περιγίγνομαι, κρατῶ, ἡττῶμαι, λείπομαι.

Π.χ. Εὖ γ' ἐποίησας ἀναμνήσας με. (Καλά έκανες που μου το θύμισες.)

1. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΗ : λέγεται η μετοχή που χρησιμοποιείται για να εκφράσει επιρρηματικές σχέσεις, δηλαδή τον χρόνο, την αιτία, τον σκοπό, την υπόθεση, την εναντίωση και τον τρόπο. Συνεπώς, η επιρρηματική μετοχή είναι έξι ειδών:
2. χρονική, 2. αιτιολογική, 3. τελική, 4. υποθετική, 5. εναντιωματική ή ενδοτική, 6. τροπική

1. Η χρονική μετοχή:

α)  μπορεί να βρίσκεται σε όλους τους χρόνους εκτός από τον μέλλοντα.

β)  ισοδυναμεί με χρονική πρόταση

γ)  παίρνει άρνηση οὐ ή μή

δ)  δηλώνει πράξη προτερόχρονη ή σύγχρονη και σπανίως υστερόχρονη από αυτή που σημαίνει το ρήμα της πρότασης.

ε)  Συχνά συνοδεύεται από χρονικά επιρρήματα: ἅμα = συγχρόνως / αμέσως, ἐνταῦθα = τότε, ἔπειτα, εὐθύς, ἤδη, μεταξύ, ἔτι, εἶτα, αὐτίκα

στ) Μεταφράζεται με κάποιον από τους χρονικούς συνδέσμους της ν.ε. + οριστική ή υποτακτική.

Παραδείγματα :

• Οἱ δὲ τῶν παίδων διδάσκαλοι κλειέτωσαν τὰ διδασκαλεῖα πρὸ ἡλίου δύοντος.

(= Οι δάσκαλοι των παιδιών να κλείνουν τα σχολεία προτού δύσει ο ήλιος.)

Η μετοχή εκφράζει πράξη προτερόχρονη.

• Πορευόμενοι ἐώρων τὸν στίβον τῶν Ἀχαιῶν καὶ Ἀρκάδων ἐπὶ τὴν ὁδόν.

(= Ενώ βάδιζαν, έβλεπαν τα ίχνη των Αχαιών και των Αρκάδων πάνω στον δρόμο.)

Η μετοχή εκφράζει πράξη σύγχρονη.

• Χαλκιδεῖς ἔτει πέμπτῳ μετὰ Συρακούσας οἰκισθείσας οἰκίζουσι Κατάνην.

(= Οι Χαλκιδείς ίδρυσαν την Κατάνη τον πέμπτο χρόνο αφότου ιδρύθηκαν οι Συρακούσες.)

Η μετοχή εκφράζει πράξη υστερόχρονη.

2. Η αιτιολογική μετοχή:

α)  μπορεί να βρίσκεται σε όλους τους χρόνους σπάνια σε μέλλοντα.

β)  ισοδυναμεί με αιτιολογική πρόταση

γ)  παίρνει άρνηση οὐ

δ)  δηλώνει αντικειμενική - πραγματική αιτία ή υποκειμενική αιτία.

ε)  Μπορεί να συνοδεύεται από τους προσδιορισμούς διὰ τοῦτο, διὰ ταῦτα, ἐκ τούτου, οὕτως· στην περίπτωση της αντικειμενικής αιτίας μπορεί να συνοδεύεται από τα μόρια: ἅτε. ἅτε δή, οἷον, οἷον δή, οἷα δή, ενώ στην περίπτωση της υποκειμενικής αιτίας από τα: ὡς, ὥσπερ.

στ) Μεταφράζεται με τους αιτιολογικούς συνδέσμους γιατί, διότι, επειδή + οριστική. Στην αντικειμενική αιτία μπορούμε να προσθέσουμε το: πράγματι, ενώ στην υποκειμενική τα: κατά τη γνώμη μου, με την ιδέα ότι, με την εντύπωση ότι κ.ό.

Π.χ. Καὶ διὰ τοῦτο ὀργισθεὶς Ἀπόλλων κτείνει Κύκλωπας. (= Επειδή γι' αυτό οργίστηκε ο Απόλλωνας, σκοτώνει τους Κύκλωπες.)

Συνοδεύεται από τον προσδιορισμό διὰ τοῦτο.

3. Η τελική μετοχή:

α)  βρίσκεται πάντα σε χρόνο μέλλοντα. Μπορεί να συνοδεύεται από ρήματα που δηλώνουν κίνηση.

β)  ισοδυναμεί με τελική πρόταση

γ)  παίρνει άρνηση μή

δ)  μπορεί να δηλώνει υποκειμενικό σκοπό και γι' αυτό στην περίπτωση αυτή συνοδεύεται από το ὡς.

ε)  Μεταφράζεται με το για να + υποτακτική

Π.χ. Οὗτος ἥκει ἀμφισβητήσων. (= Αυτός έχει έρθει, για να αμφισβητήσει.)

4. Η υποθετική μετοχή:

α)  βρίσκεται σε όλους τους χρόνους εκτός από τον μέλλοντα.

β)  δηλώνει την προϋπόθεση κάτω από την οποία μπορεί ή θα μπορούσε να συμβεί αυτό που σημαίνει το ρήμα της πρότασης. Ισοδυναμεί με υποθετική πρόταση.

γ)  παίρνει άρνηση μή.

δ)  μεταφράζεται με τα: αν, εάν, σε περίπτωση που + υποτακτική.

Π.χ. Νικήσαντες ἁπάντων τούτων ὑμεῖς κύριοι ἔσεσθε. (= Αν νικήσετε, θα είστε κύριοι όλων αυτών.)

5. Η εναντιωματική μετοχή:

α)  βρίσκεται σε όλους τους χρόνους εκτός από τον μέλλοντα.

β)  δηλώνει την εναντίωση σε σχέση μ' αυτό που εκφράζει το ρήμα της πρότασης. Ισοδυναμεί με εναντιωματική πρόταση.

γ)  παίρνει άρνηση οὐ.

δ)  μεταφράζεται με τα: αν και, και αν, (σπανιότερα) μολονότι + υποτακτική.

ε)  συχνά συνοδεύεται από λέξεις όπως: καί, καίπερ = παρόλο που - αν και, καίτοι = και βέβαια - και πράγματι, πάνυ = πολύ - εντελώς, καὶ ταῦτα, ενώ στην πρόταση μπορεί να υπάρχουν ο αντιθετικός σύνδεσμος ὅμως ή τα επιρρήματα εἶτα, ἔπειτα, κᾆτα ( > καὶ εἶτα) (= και έπειτα).

Π.χ. Κυρία γενομένη τοσούτων ἀγαθῶν οὐκ ἐφθόνησεν τοῖς ἄλλοις. (= Αν και έγινε κάτοχος τόσων αγαθών, δεν φθόνησε τους άλλους.)

6. Η τροπική μετοχή:

α)  βρίσκεται σε συνήθως σε χρόνο ενεστώτα.

β)  παίρνει άρνηση οὐ.

γ)  δεν ισοδυναμεί με δευτερεύουσα πρόταση, γιατί δεν υπάρχουν δευτερεύουσες τροπικές προτάσεις.

δ)  μεταφράζεται με: νεοελληνική τροπική μετοχή, με τροπικό επίρρημα, ή εμπρόθετο προσδιορισμό, με ρήμα + και ή με τα ενώ, καθώς + οριστική και με το να + υποτακτική. Όταν έχει άρνηση μεταφράζεται με το χωρίς να + υποτακτική.

Π.χ. Οἱ βάρβαροι ἀπῆλθον οὐδὲν ἀποκρινόμενοι. (= Οι βάρβαροι έφυγαν χωρίς να δώσουν καμιά απάντηση.)

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

• Ποιες από τις επιρρηματικές μετοχές των παρακάτω φράσεων είναι συνημμένες και ποιες απόλυτες;

1. Ἧκε (= είχε έρθει) φέρων χρήματα πολλά.
2. Κελεύοντος τοῦ κήρυκος ἐσιώπησαν.
3. Οἱ στρατηγοί μεταλαβόντες τοῦ χρυσίου πρόθυμοι ἦσαν εἰς τόν πόλεμον.
4. Οἱ στρατιῶται ἀνεχώρησαν οὐδέν ἀδικήσοντες.
5. Λελυμένων τῶν σπονδῶν (= επειδή παραβιάστηκε η συμφωνία ανακωχής) οἱ Ἀθηναῖοι παρεσκευάζοντο ὡς πολεμήσοντες.

• Να βρεθεί το είδος των μετοχών στις παρακάτω προτάσεις :

1. Πάχης πέμψας καὶ ἐς τὴν Ἄντισσαν τριήρεις προσεκτήσατο.
2. Ὁρῶν δὲ ταῦτα ὁ Θρασύβουλος καὶ οἱ ἄλλοι ὁπλῖται ἐβοήθουν
3. Δερκυλίδας ἄρξων ἀφίκετο ἐπὶ τὸ στράτευμα.
4. Ἀλλὰ μὴν αὐτῶν τῶν νόμων ἀκούσαντες γνώσεσθε.
5. Πέμπων δὲ πρέσβεις ὁ Παυσανίας πρὸς τοὺς ἐν Πειραιεῖ ἐκέλευεν ἀπιέναι ἐπὶ τὰ ἑαυτῶν.
6. Ὁ μὲν νόμος κελεύει τοὺς παῖδας ἡβήσαντας κυρίους τῆς μητρός εἶναι.
7. Βουλόμενοι δὲ τὸ σαφὲς εἰδέναι κατέπλευσαν ἐς ἔμβατον τῆς Ἐρυθραίας.
8. Ἀλλ’ ἥδομαι μέν, ὦ Κλέαρχε, ἀκούων σου φρονίμους λόγους.
9. Οὐκ αἰσχύνονται τρεῖς ἤ τέτταρας μνᾶς ὑπὲρ τούτων αἰτοῦντες.
10. Ἐκεῖνός γε μὴν ὑμνῶν οὔποτ’ ἔληγεν.

ΠΗΓΗ : https://users.sch.gr

γίγνομαι, ἐγιγνόμην, γενήσομαι-γενηθήσομαι, ἐγενόμην-ἐγενήθην, γέγονα-γεγένημαι, ἐγεγόνειν-ἐγεγενήμην.

εἰμί, ἦν και ἦ, ἔσομαι, ἐγενόμην, γέγονα, ἐγεγόνειν

ἔχω, εἶχον, ἕξω-σχήσω, ἔσχον, ἔσχηκα, ἐσχήκειν.

ἔχομαι, εἰχόμην, ἕξομαι-σχήσομαι, ἐσχόμην, ἔσχημαι, ἐσχήμην.

λαμβάνω, ἐλάμβανον, λήψομαι, ἔλαβον, εἴληφα, εἰλήφειν.

λαμβάνομαι, ἐλαμβανόμην, ληφθήσομαι, ἐλαβόμην-ἐλήφθην, εἴλημμαι, εἰλήμμην.

λέγω, ἔλεγον, λέξω - ἐρῶ, εἶπον - ἔλεξα - εἶπα, εἴρηκα, εἰρήκειν.

λέγομαι, ἐλεγόμην, λεχθήσομαι - ῥηθήσομαι, ἐλέχθην - ἐρρήθην, εἴρημαι, εἰρήμην.

πείθω, ἔπειθον, πείσω, ἔπεισα, ἔπιθον, πέπεικα, ἐπεπείκειν

πείθομαι, ἐπειθόμην, πείσομαι - πεισθήσομαι, ἐπιθόμην - ἐπείσθην, πέπεισμαι, ἐπεπείσμην

πέμπω, ἔπεμπον, πέμψω, ἔπεμψα, πέπομφα, ἐπεπόμφειν

πέμπομαι, ἐπεμπόμην, πέμψομαι -πεμφθήσομαι, ἐπεμψάμην – ἐπέμφθην, πέπεμμαι, ἐπεπέμμην

φέρω, ἔφερον, οἴσω, ἤνεγκον, ἐνήνοχα, ἐνηνόχειν.

φέρομαι, ἐφερόμην, οἴσομαι - οἰσθήσομαι - ἐνεχθήσομαι, ἠνεγκάμην- ἠνεγκόμην- ἠνέχθην, ἐνήνεγμαι, ἐνηνέγμην.

Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 3, 74

ΚΕΙΜΕΝΟ

Διαλιπούσης δ᾽ ἡμέρας μάχη αὖθις γίγνεται καὶ νικᾷ ὁ δῆμος χωρίων τε ἰσχύι καὶ πλήθει προύχων· αἵ τε γυναῖκες αὐτοῖς τολμηρῶς ξυνεπελάβοντο βάλλουσαι ἀπὸ τῶν οἰκιῶν τῷ κεράμῳ καὶ παρὰ φύσιν ὑπομένουσαι τὸν θόρυβον. Γενομένης δὲ τῆς τροπῆς περὶ δείλην ὀψίαν, δείσαντες οἱ ὀλίγοι μὴ αὐτοβοεὶ ὁ δῆμος τοῦ τε νεωρίου κρατήσειεν ἐπελθὼν καὶ σφᾶς διαφθείρειεν, ἐμπιπρᾶσι τὰς οἰκίας τὰς ἐν κύκλῳ τῆς ἀγορᾶς καὶ τὰς ξυνοικίας, ὅπως μὴ ᾖ ἔφοδος, φειδόμενοι οὔτε οἰκείας οὔτε ἀλλοτρίας, ὥστε καὶ χρήματα πολλὰ ἐμπόρων κατεκαύθη καὶ ἡ πόλις ἐκινδύνευσε πᾶσα διαφθαρῆναι, εἰ ἄνεμος ἐπεγένετο τῇ φλογὶ ἐπίφορος ἐς αὐτήν. Καὶ οἱ μὲν παυσάμενοι τῆς μάχης ὡς ἑκάτεροι ἡσυχάσαντες τὴν νύκτα ἐν φυλακῇ ἦσαν· καὶ ἡ Κορινθία ναῦς τοῦ δήμου κεκρατηκότος ὑπεξανήγετο, καὶ τῶν ἐπικούρων οἱ πολλοὶ ἐς τὴν ἤπειρον λαθόντες διεκομίσθησαν.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

2. «Διαλιπούσης δ᾽ ἡμέρας…. ὑπομένουσαι τὸν θόρυβον»: Ο Θουκυδίδης στο ιστορικό του έργο παρουσιάζει τα γεγονότα με σχέση αιτίου - αποτελέσματος. Να εντοπίσετε τη σχέση αυτή στη δράση των γυναικών, έτσι όπως περιγράφεται στο αρχαίο κείμενο, και να τεκμηριώσετε την απάντησή σας αξιοποιώντας τις γλωσσικές επιλογές του ιστορικού. 

Μονάδες 10

3. Σε ποια ενέργεια προβαίνουν οι ολιγαρχικοί, μόλις αντιλαμβάνονται την επικράτηση των αντιπάλων τους; Πώς ερμηνεύει ο Θουκυδίδης την ενέργεια αυτή;

Μονάδες 10

4. Κι όταν αυτοί καταδικάστηκαν στο πρόστιμο, πήγαν και κάθισαν ικέτες στα ιερά, επειδή το πρόστιμο ήταν πολύ βαρύ κ’ έταζαν να το πληρώσουνε με δόσεις· ο Πειθίας όμως, (που ήταν και βουλευτής) έπεισε τη Βουλή να εφαρμόσουν το νόμο κατά γράμμα. Οι δικασμένοι όμως, βλέποντας από το αποτέλεσμα της δίκης πως αποκλείεται να εφαρμόσουν το σχέδιό τους, κ’ έχοντας συνάμα πληροφορηθεί πως όσο ήταν βουλευτής ο Πειθίας σχεδίαζε να μεταπείσει το λαό να ’χουν τους ίδιους φίλους κ’ εχτρούς με την Αθήνα συνωμότησαν, και κρατώντας κοντά σπαθιά, μπαίνουν ξαφνικά μέσα στη βουλή και σκοτώνουν τον Πειθία κι άλλους βουλευτές και ιδιώτες ως εξήντα. Μερικοί άλλοι, όχι πολλοί, που είχαν τα ίδια φρονήματα με τον Πειθία, κατέφυγαν στο Αττικό (αθηναϊκό) πολεμικό, που ήταν ακόμα στο λιμάνι. Θουκυδίδου Ἱστορίαι, 3, 70.5-70.6 (Μετάφραση: Α. Βλάχου).

Αφού διαβάσετε προσεκτικά και τα δύο κείμενα που σας έχουν δοθεί (πρωτότυπο και μεταφρασμένο), να ερμηνεύσετε τη στάση των δύο πολεμικών πλοίων (αθηναϊκό και κορινθιακό) στο πλαίσιο της εμφύλιας διαμάχης στην Κέρκυρα.

Μονάδες 10

6. α. Να μεταφέρετε τις παρακάτω λέξεις του κειμένου στη γενική ενικού: μάχη, ἰσχύι, πλήθει, γυναῖκες, φύσιν. (μονάδες 5)

β. Να μεταφέρετε τους παρακάτω ρηματικούς τύπους στο β΄ ενικό προστακτικής στον χρόνο και στη φωνή που βρίσκονται: γίγνεται, βάλλουσαι, ἐπελθὼν, κατεκαύθη, ἐκινδύνευσε. (μονάδες 5)

Μονάδες 10

7. α. Να αναγνωρίσετε το είδος των υπογραμμισμένων μετοχών του κειμένου (μονάδες 5):

      β. Να αντιστοιχίσετε καθεμιά από τις προτάσεις της στήλης Α με τα δεδομένα στη στήλη Β. (μονάδες 5)

Μονάδες 10