Μάθημα : Χημεία Προσανατολισμού - Κεφάλαιο 5 (Μέρος Β')

Κωδικός : EL657251

Μάθημα

Oξέα και Βάσεις

Συζυγή ζεύγη

Ενότητες

Οξέα – Βάσεις κατά Arrhenius: Οι ουσίες που κατά τη διάλυσή τους στο νερό παράγονται Η+ ονομάζονται οξέα, ενώ αυτές που κατά τη διάλυσή τους στο νερό παράγονται ΟΗ- λέγονται βάσεις.

Οξέα – Βάσεις κατά BronstedLowrey: Οξέα είναι οι ουσίες που μπορούν να δώσουν ένα ή περισσότερα Η+ και βάσεις οι ουσίες που μπορούν να πάρουν Η+.

Συνέπεια του δεύτερου ορισμού είναι ότι δεν μπορεί να δράσει μια ουσία σαν οξύ αν δεν δράσει κάποια άλλη σαν βάση. 

Παράδειγμα: Οξύ κατά Arrhenius: ΗCl(aq) H(aq)+ + Cl(aq)-

Παράδειγμα οξύ κατά Bronsted – Lowrey: ΗCl(aq) + H2O Cl-(aq) + H3O+(aq)

Όταν μια ουσία δρα σαν οξύ, μετατρέπεται σε μια ουσία που μπορεί να δράσει σαν βάση, η οποία μάλιστα χαρακτηρίζεται ως συζυγής βάση του οξέος. Ισχύει και το αντίθετο, καθώς μια ουσία δράσει ως βάση θα μετατραπεί στο συζυγές της οξύ.

                          Οξύ                                 Βάση                                  Βάση                                  Οξύ

Π.χ.                  ΗCOOH              +             NH3                 ⟶           HCOO-                +             NH4+

                         Δίνει Η+                          Παίρνει Η+                          Παίρνει Η+                         Δίνει Η+

  

ΠΡΟΣΟΧΗ! ΣΥΖΥΓΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΚΑΤΑ ΕΝΑ Η+ !

 

Αμφολύτες ή αμφιπρωτικές ονομάζονται οι ουσίες που μπορούν να λειτουργήσουν και σαν οξέα και σαν βάσεις.

Ο πιο σημαντικός αμφολύτης είναι το νερό, το οποίο μπορεί να δώσει και αντίδραση αυτοϊοντισμού καθώς μόρια νερού αντιδρούν μεταξύ τους.

                                 Οξύ                                  Βάση                                  Βάση                                  Οξύ

                                 Η2Ο    +                            Η2Ο                      ⟷          OΗ-                    +            H3Ο+

                                 Δίνει Η+                         Παίρνει Η+                         Παίρνει Η+                           Δίνει Η+

 

Όσο πιο ισχυρό είναι ένα οξύ, τόσο πιο ασθενής είναι η συζυγής του βάση και το αντίθετο.

  1. Να διακρίνετε τα συζυγή ζεύγη στις παρακάτω αντιδράσεις και να χαρακτηρίσετε τις ουσίες ως οξέα και βάσεις ανάλογα με τη δράση τους.

 

CH3NH2             +            ΗClO2                  ⟶         ClO2-     +            CH3NH3+

 

H2S       +            H2O       ⟶         HS-        +            H3O+

 

H2SO4                 +            NaOH                 ⟶         HSO4-   +            Na+       +            H2O

 

  1. Nα συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με το συζυγές κάθε μιας από τις παρακάτω ενώσεις:

ΟΞΥ

ΒΑΣΗ

HS-

 

 

HCO3-

HCO3-

 

HPO4-2

 

 

H2PO­4-

 

NO2-

 

HSO3-

CH­3-CH(OH)-COOH

 

HOOC-COO-

 

 

CN-

(CH3)2NH2+

 

 

CH3-CH2-O-

HOOC-COOH

 

 

SO42-

 

ClO2-

Ph-OH

 

 

(CH3-CH2)2NH

 

  1. Nα συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις οξέος - βάσεως:

 

(CH­3)3N             +            H2O       ⟷        

 

HNO3                  +            F-           ⟶

 

NH4+                     +            CH3-NH2  ⟶

 

H3O+                    +            HCOO-

 

HSO4-                  +            NH3      ⟶

 

HClO4                  +            HSO4-   ⟶

 

Ημερολόγιο

Προθεσμία
Γεγονός μαθήματος
Γεγονός συστήματος
Προσωπικό γεγονός

Ανακοινώσεις

Όλες...
  • - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -