Μάθημα : Χημεία Προσανατολισμού - Κεφάλαιο 5 (Μέρος Β')
Κωδικός : EL657251
EL657251 - ΜΙΧΑΗΛ ΣΜΑΡΑΓΔΑΚΗΣ
Περιγραφή Μαθήματος

Oξέα και Βάσεις
Συζυγή ζεύγη
Οξέα – Βάσεις κατά Arrhenius: Οι ουσίες που κατά τη διάλυσή τους στο νερό παράγονται Η+ ονομάζονται οξέα, ενώ αυτές που κατά τη διάλυσή τους στο νερό παράγονται ΟΗ- λέγονται βάσεις.
Οξέα – Βάσεις κατά Bronsted – Lowrey: Οξέα είναι οι ουσίες που μπορούν να δώσουν ένα ή περισσότερα Η+ και βάσεις οι ουσίες που μπορούν να πάρουν Η+.
Συνέπεια του δεύτερου ορισμού είναι ότι δεν μπορεί να δράσει μια ουσία σαν οξύ αν δεν δράσει κάποια άλλη σαν βάση.
Παράδειγμα: Οξύ κατά Arrhenius: ΗCl(aq) ⟶ H(aq)+ + Cl(aq)-
Παράδειγμα οξύ κατά Bronsted – Lowrey: ΗCl(aq) + H2O ⟶ Cl-(aq) + H3O+(aq)
Όταν μια ουσία δρα σαν οξύ, μετατρέπεται σε μια ουσία που μπορεί να δράσει σαν βάση, η οποία μάλιστα χαρακτηρίζεται ως συζυγής βάση του οξέος. Ισχύει και το αντίθετο, καθώς μια ουσία δράσει ως βάση θα μετατραπεί στο συζυγές της οξύ.
Οξύ Βάση Βάση Οξύ
Π.χ. ΗCOOH + NH3 ⟶ HCOO- + NH4+
Δίνει Η+ Παίρνει Η+ Παίρνει Η+ Δίνει Η+
ΠΡΟΣΟΧΗ! ΣΥΖΥΓΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΚΑΤΑ ΕΝΑ Η+ !
Αμφολύτες ή αμφιπρωτικές ονομάζονται οι ουσίες που μπορούν να λειτουργήσουν και σαν οξέα και σαν βάσεις.
Ο πιο σημαντικός αμφολύτης είναι το νερό, το οποίο μπορεί να δώσει και αντίδραση αυτοϊοντισμού καθώς μόρια νερού αντιδρούν μεταξύ τους.
Οξύ Βάση Βάση Οξύ
Η2Ο + Η2Ο ⟷ OΗ- + H3Ο+
Δίνει Η+ Παίρνει Η+ Παίρνει Η+ Δίνει Η+
Όσο πιο ισχυρό είναι ένα οξύ, τόσο πιο ασθενής είναι η συζυγής του βάση και το αντίθετο.
- Να διακρίνετε τα συζυγή ζεύγη στις παρακάτω αντιδράσεις και να χαρακτηρίσετε τις ουσίες ως οξέα και βάσεις ανάλογα με τη δράση τους.
CH3NH2 + ΗClO2 ⟶ ClO2- + CH3NH3+
H2S + H2O ⟶ HS- + H3O+
H2SO4 + NaOH ⟶ HSO4- + Na+ + H2O
- Nα συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με το συζυγές κάθε μιας από τις παρακάτω ενώσεις:
ΟΞΥ |
ΒΑΣΗ |
HS- |
|
|
HCO3- |
HCO3- |
|
HPO4-2 |
|
|
H2PO4- |
|
NO2- |
|
HSO3- |
CH3-CH(OH)-COOH |
|
HOOC-COO- |
|
|
CN- |
(CH3)2NH2+ |
|
|
CH3-CH2-O- |
HOOC-COOH |
|
|
SO42- |
|
ClO2- |
Ph-OH |
|
|
(CH3-CH2)2NH |
- Nα συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις οξέος - βάσεως:
(CH3)3N + H2O ⟷
HNO3 + F- ⟶
NH4+ + CH3-NH2 ⟶
H3O+ + HCOO- ⟶
HSO4- + NH3 ⟶
HClO4 + HSO4- ⟶
Ημερολόγιο
Ανακοινώσεις
Όλες...- - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -