Μάθημα : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Κωδικός : G658117

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ - Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

G658117  -  ΜΑΡΙΑ ΓΡΙΣΠΟΥ

Ασκήσεις στις χρονικές και υποθετικές προτάσεις

Ερώτηση 1 (Συμπλήρωση Κενών (Χαλαρή Ταυτοποίηση) — 10 βαθμοί) 

Να εντοπίσετε τι δηλώνουν οι δευτερεύουσες χρονικές προτάσεις (προτερόχρονο, υστερόχρονο, ταυτόχρονο) λαμβάνοντας υπόψη αφενός τον τρόπο εισαγωγής κι αφετέρου τη χρονική σχέση μεταξύ της κύριας και της δευτερεύουσας πρότασης.

Να σημειώσετε: Π για προτερόχρονο, Τ για ταυτόχρονο και Υ για υστερόχρονο.

1) Όταν την κοίταξε με προσοχή, θυμήθηκε πως ήταν παλιές συμμαθήτριες στο Γυμνάσιο. 2) Ενώ κουβεντιάζαμε, μιλούσε και στο κινητό του τηλέφωνο. Μεγάλη αγένεια! 3) Όταν αρχίζει να μιλάει, όλοι σωπαίνουν και παρακολουθούν χωρίς να συνομιλούν. 4) Πριν πέσει η νύχτα, είχε αρχίσει να χαλάει ο καιρός. 5) Αφού διάβασε για το αυριανό διαγώνισμα, ξεκουράστηκε για λίγο στον καναπέ. 6) Καθώς περίμενα το λεωφορείο στη στάση, τον είδα στο απέναντι πεζοδρόμιο. 7) Ο θείος μου είχε φύγει, όταν επέστεψα το μεσημέρι στο σπίτι μου. 8) Άμα έρθεις στην εκδρομή, πάρε μαζί σου ένα χοντρό μπουφάν γιατί θα έχει χαμηλές θερμοκρασίες. 9) Καθώς πάρκαρε το αυτοκίνητό του, συνειδητοποίησε πως δεν είχε πάρει μαζί του ομπρέλα. 10) Κάθε φορά που πηγαίνω διακοπές, αισθάνομαι σαν μικρό παιδί.

Ερώτηση 2 (Ελεύθερου Κειμένου — 7 βαθμοί) 

Να αντικαταστήσεις τις υπογραμμισμένες λέξεις ή φράσεις που λειτουργούν ως χρονικοί προσδιορισμοί με δευτερεύουσες χρονικές προτάσεις:
  1. Το  χειμώνα έφευγε κάθε χρόνο για το εξωτερικό.
  2. Το αστέρι έτρεμε βασιλεύοντας πίσω από τα βουνά.
  3. Η ταινία ήταν ανιαρή. Όμως την παρακολούθησε μέχρι το τέλος της.
  4. Το ξημέρωμα ακούστηκαν οι σειρήνες του πολέμου.
  5. Στο άκουσμα της χαρούμενης είδησης ζητωκραύγασε το πλήθος.
  6. Φεύγοντας, αποχαιρέτισε με θλίψη τα αγαπημένα του πρόσωπα.
  7. Με την ίδρυση της Unicef, γίνονται προσπάθειες για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού που πλήττουν πολλά παιδιά σε χώρες του λεγόμενου ‘’ Τρίτου Κόσμου’’.

Ερώτηση 3 (Συμπλήρωση Κενών (Χαλαρή Ταυτοποίηση) — 10 βαθμοί) 

Να διακρίνετε το είδος του υποθετικού λόγου (πραγματικό & το αντίθετο του πραγματικού) στις προτάσεις που ακολουθούν.

Να σημειώσετε Π για το πραγματικό και ΑΠ για το αντίθετο του πραγματικού.

1) Αν διάβαζες περισσότερο, δε θα στεναχωριόσουν τώρα. 2) Σαν βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να ’ναι μακρύς ο δρόμος. 3) Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, δεν πρέπει να ενδιαφέρεσαι μονάχα για τον εαυτό σου. 4) Αν είχες έρθει νωρίτερα, δεν θα είχες χάσει την έναρξη του ποδοσφαιρικού αγώνα. 5) Θα πας στην εκδήλωση του σχολείου σου αν τελειώσεις πρώτα τα μαθήματά σου. 6) Όταν καταλάβει το σφάλμα του, θα είναι πλέον αργά. 7) Αν μου τηλεφωνούσες, θα με έκανες πραγματικά ευτυχισμένη. 8) Ήταν πιο ήρεμος, όταν ξαναβρήκε την αυτοκυριαρχία του. 9) Αν δε με πιστεύεις, πήγαινε να το δεις με τα ίδια σου τα μάτια. 10) Όταν έγινε η έκρηξη, ήμουν λίγα χιλιόμετρα μακριά.

Ερώτηση 4 (Ελεύθερου Κειμένου — 4 βαθμοί) 

Ποιες προτάσεις της προηγούμενης άσκησης μπορείτε να διακρίνετε ως χρονικοϋποθετικές προτάσεις;

Ερώτηση 5 (Αντιστοίχιση — 6 βαθμοί) 

Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με αυτά της στήλης Β.

Τι εκφράζουν οι παρακάτω προτάσεις που εισάγονται με το ‘’αν’’ ( το οποίο δεν λειτουργεί στα συγκεκριμένα παραδείγματα ως υποθετικός σύνδεσμος);

Στήλη Α Κάντε την αντιστοιχία Στήλη B
1. Αν τρέμουν τα άγρια βουνά, να τρέμει το γεφύρι.
A. αποτέλεσμα
2. Πρέπει να χαίρεσαι , αν (=επειδή) τα κατάφερες μόνος σου.
B. αναλογία-παρομοίωση
3. Αν εσένα δε σε πειράζει, εμένα με ενοχλεί πάρα πολύ!
C. έντονη αντίθεση
4. Αν το κάνω αυτό, είναι επειδή δε έχω άλλη επιλογή.
D. αιτία
5. Αν έφτασε ως εδώ (= το ότι έφτασε ως εδώ), το οφείλει σε μένα.
E. ανάπτυξη αόριστου νοήματος (ισοδυναμεί με ειδική έναρθρη πρόταση)
6. Αν σε πιάσω στα χέρια μου….
F. απειλή