Μάθημα : ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Κωδικός : 0501361261
-
Θεματικές Ενότητες
-
5.1 Στήριξη και κίνηση της μονοκύτταρους οργανισμούς & 5.2 Η στήριξη στα φυτά (σελ. 98 - 99 / Βιολογία Α Γυμνασίου)
-
5.3 Η στήριξη και η κίνηση στους ζωικούς οργανισμούς (σελ. 99-102 / Βιολογία Α Γυμνασίου)
-
5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου (σελ. 103-107/ Βιολογία Α' Γυμνασίου)
-
6.1 Η αναπαραγωγή στους μονοκύτταρους οργανισμούς & 6.2 Η αναπαραγωγή στα φυτά (Βιολογία Α Γυμνασίου σελ 114 - 119)
-
6.3 Η αναπαραγωγή στους ζωικούς οργανισμούς (Βιολογία Α Γυμνασίου σελ 119-123)
-
6.4 Η αναπαραγωγή στον άνθρωπο (Βιολογία Α Γυμνασίου σελ 123-128)
-
Εργασία Β Τετραμήνου
-
1.2 Κύτταρο: η μονάδα της ζωής (σελ. 21 - 27 / Βιολογία Β & Γ Γυμνασίου)
-
4.1 Ομοιόσταση (σελ. 74 - 78 / Βιολογία Β & Γ Γυμνασίου) & 4.2 Ασθένειες (σελ. 78 - 84 / Βιολογία Β & Γ Γυμνασίου)
-
4.3 Αμυντικοί μηχανισμοί του ανθρώπου (σελ. 84-87 / Βιολογία Β & Γ Γυμνασίου) & 4.4 Τρόπος ζωής και ασθένειες (σελ. 87-89 / Βιολογία Β & Γ Γυμνασίου)
-
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ
-
5.1 Στήριξη και κίνηση της μονοκύτταρους οργανισμούς & 5.2 Η στήριξη στα φυτά (σελ. 98 - 99 / Βιολογία Α Γυμνασίου)
5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου (σελ. 103-107/ Βιολογία Α' Γυμνασίου)
Διδακτικοί στόχοι
Οι μαθητές να είναι σε θέση να:
- αναγνωρίζουν την κίνηση ως αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ σκελετού και μυών.
- περιγράφουν τα δομικά χαρακτηριστικά των οστών, να τα διακρίνουν σε ομάδες ανάλογα με την μορφολογία τους και να συσχετίζουν τη δομή τους με την λειτουργία τους.
- αναφέρουν τις λειτουργίες του σκελετού.
- διακρίνουν τα είδη των αρθρώσεων.
- αναγνωρίζουν τα είδη μυϊκού ιστού και να συσχετίζουν κάθε ένα με εκούσιες ή ακούσιες κινήσεις.
- διακρίνουν το κάταγμα από την εξάρθρωση και το διάστρεμμα.
- κατανοούν ότι η σωματική άσκηση συμβάλει στη διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης του ανθρώπινου οργανισμού.
Λέξεις / κλειδιά:
- σπόνδυλος
- μεσοσπονδύλιος δίσκος
- σπονδυλικό σωλήνα
- οστεοκύτταρα
- βραχύ οστό
- μακρύ οστό
- πλατύ οστό
- ερυθρός μυελός
- διαρθρώσεις
- συναρθρώσεις
- αρθρικό υγρό: είναι μια φυσιολογική συλλογή λιπαντικού υγρού μέσα στον χώρο της άρθρωσης.
- αρθρικός χόνδρος: είναι ένας αδιαφανής, λευκός, ελαστικός, λείος, στιλπνός και υγρός ιστός, ο οποίος καλύπτει τα οστά που έρχονται σε επαφή σε μία άρθρωση και επιτρέπει την ομαλή, με ελάχιστη τριβή, κίνηση των αρθρικών επιφανειών.
- κάταγμα
- διάστρεμμα
- εξάρθρωση
1. Τα συστήματα που σχετίζονται με τις κινήσεις στον άνθρωπο:
- συνεργασία σκελετού και μυών
- το αναπνευστικό και το κυκλοφορικό, που μεταφέρει συνεχώς οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες για να καλυφθούν οι ενεργειακές απαιτήσεις της κίνησης
- το νευρικό, που έχει ρόλο συντονιστή των κινήσεων.
2. Διάκριση του ερειστικού συστήματος (σκελετός) ανθρώπου
Σκελετός του κορμού | Σκελετός των άκρων | ![]() |
|
|
3. Τα κύρια οστά σε κάθε τμήμα του σκελετού (http://www.pi-schools.gr/software/gymnasio/viologia/)
Κρανίο | Θώρακας | Σπονδυλική στήλη | Άνω άκρο | Κάτω άκρο |
|
|
Έχει 4 κυρτώματα:
|
|
|
4. Η δομή των οστών αποτελείται από:
- κύτταρα (οστεοκύτταρα)
- άλατα (φωσφόρου και ασβεστίου), που τα κάνουν σκληρά
- άλλες ουσίες, που τους προσδίνουν ελαστικότητα.
- εξωτερικά καλύπτεται από μια μεμβράνη, το περιόστεο. Τα κύτταρα του περιοστέου βοηθούν στην ανάπτυξη των οστών και στην επούλωσή τους αν σπάσουν.
- εσωτερικά έχουν κοιλότητες. Κάποιες από αυτές περιέχουν τον ερυθρό μυελό, ο οποίος παράγει κύτταρα του αίματος.
5. Διάκριση των οστών ανάλογα με τη μορφή τους:
μακρά | βραχέα | πλατιά |
![]() |
σπόνδυλοι
|
λεκάνη |
Συνήθως τα οστά παίρνουν το όνομά τους ανάλογα με τη θέση τους (π.χ. μετωπιαίο, μηριαίο κτλ.).
Μελετώ στο σπίτι:
- Θεωρία σελ. 103 -106 (και δομή των οστών)
- Ασκήση 1, 2, 3 / σελ. 108 βιβλίου
Ερειστικό σύστημα (σκελετός) ανθρώπου (συνέχεια)
Τα οστά συνδέονται μεταξύ τους με τις αρθρώσεις.
6. Διάκριση των αρθρώσεων σε κατηγορίες:
- διαρθρώσεις, που επιτρέπουν τις κινήσεις των οστών που συμμετέχουν σε αυτή (π.χ. ώμος).
- συναρθρώσεις. Μία συνάρθρωση δεν επιτρέπει καμία κίνηση (π.χ. λεκάνη) ή επιτρέπει πολύ περιορισμένες κινήσεις (π.χ. σπονδυλική στήλη).
7. Τα μέρη μιας διάρθρωσης και ο ρόλος τους
|
![]() |
8. Κατηγορίες διάκρισης μυών
Οι μύες έχουν την ικανότητα να συστέλλονται και να χαλαρώνουν. Με την ικανότητά τους αυτή βοηθούν στις κινήσεις.
Λείοι μύες | Καρδιακός μυς | σκελετικοί μύες |
|
|
|
![]() |
9. Σημαντικοί παράγοντες για την υγεία του μυοσκελετικού συστήματος
Για την εξασφάλιση της υγείας του σκελετού και των μυών μας παίζει σημαντικό ρόλο:
- η ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D (πχ. γάλα, γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά). Βιταμίνη D μπορεί να συνθέσει και ο οργανισμός μας από την αντίστοιχη προβιταμίνη, με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας.
- η φυσική άσκηση. Όταν ασκούμαστε τακτικά, οι μύες μας αποκτούν μεγαλύτερη αντοχή και λειτουργούν καλύτερα. Σε αντίθετη περίπτωση, οι μύες ατροφούν και οι αρθρώσεις γίνονται δύσκαμπτες.
|
|
|
![]() |
|
![]() |
Μελετώ στο σπίτι:
- Θεωρία σελ. 106 (Οι αρθρώσεις) - 107