Μάθημα : Λατινικά Γ΄Λυκείου

Κωδικός : 0544005323

Λατινικά Γ΄Λυκείου

0544005323  -  ΕΛΕΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

Ενότητες - Μάθ XXXVII- Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΩΝ ΕΜΦΥΛΙΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ

Μάθ XXXVII- Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΩΝ ΕΜΦΥΛΙΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ

Μάθημα XXXVI- MIA ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΔΩΡ... Μάθημα XXXVIII- Η ΜΟΙΡΑ ΤΗΣ ΚΑ...
 

 

Η ρωμαϊκή δημοκρατία γνώρισε στις τελευταίες δεκαετίες της μια ατέλειωτη αλυσίδα από εμφύλιους πολέμους, που έληξαν το 31 π.Χ. με τη νίκη του Οκταβιανού επί του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας στη ναυμαχία του Ακτίου. Οι εμφύλιοι πόλεμοι αποτέλεσαν μια πικρή εμπειρία για τους συγχρόνους και μια τραυματική ανάμνηση για τους μεταγενέστερους. Στο παρακάτω κείμενο ο Κικέρωνας προσφέρει μια ανάλυση από πρώτο χέρι της οδυνηρής πραγματικότητας των εμφύλιων συγκρούσεων, συγκεντρώνοντας την προσοχή του στην ψυχολογία των αντιπάλων και ειδικότερα στη συμπεριφορά του νικητή.

 

In eum locum res deducta est,

 ut, nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit,

 salvi esse nequeamus.

 Equidem, ut veni ad urbem,

non destiti omnia et sentire et dicere et facere,

quae ad concordiam pertinerent ;

sed tantus furor omnes invaserat,

 ut pugnare cuperent,

 etsi ego clamabam nihil esse bello civili miserius.

 Omnia sunt misera in bellis civilibus,

sed nihil miserius quam ipsa victoria : ea victores ferociores impotentioresque reddit, ut,

etiamsi natura tales non sint, necessitate esse cogantur.

Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper,

ut non solum ea fiant,

 quae velit victor,

sed etiam ut victor obsequatur iis,

quorum auxilio victoria parta sit.

 

Σε τούτο το σημείο έχουν οδηγηθεί τα πράγματα,

ώστε αν δε βοηθήσει κάποιος θεός ή κάποιο τυχαίο γεγονός

 να μη μπορούμε να είμαστε σώοι.

Εγώ βέβαια, όταν ήλθα στην πόλη,

δε σταμάτησα και να φρονώ και να λέω

και να κάνω, όσα συνέβαλλαν στην ομόνοια.

Αλλά τέτοια μανία είχε καταλάβει όλους,

ώστε να επιθυμούν να πολεμούν,

 αν και εγώ φώναζα ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο αξιοθρήνητο από τον εμφύλιο πόλεμο.

Τα πάντα είναι αξιοθρήνητα στους εμφυλίους πολέμους

αλλά τίποτα πιο αξιοθρήνητο από την ίδια τη νίκη. Αυτή καθιστά τους νικητές αγριότερους και πιο αχαλίνωτους, ώστε,

κι αν ακόμα δεν είναι εκ φύσεως τέτοιοι, εξαναγκάζονται να είναι από ανάγκη.

Γιατί τα αποτελέσματα των εμφυλίων πολέμων τέτοια είναι πάντοτε,

ώστε να πράττονται όχι μόνο αυτά

που θέλει ο νικητής ,

αλλά ακόμη ώστε ο νικητής να κάνει το χατήρι αυτών

 με τη βοήθεια των οποίων αποκτήθηκε η νίκη.

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

 

 

         ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

Α' ΚΛΙΣΗ

victoria -ae

natura -ae

concordia -ae ο πληθ. (concordiae -arum) δεν είναι σε χρήση (αφηρημένη έννοια)

Β' ΚΛΙΣΗ

bellum -i

locus -i loca -orum: τόποι        loci -orum: χωρία βιβλίων

deus - dei - deo - deum - dive και deus - deo

dei, dii, di - deorum και deum - deis, diis, dis - deos - dei, dii, di - deis, diis, dis

auxilium -i (i): βοήθεια auxilia -orum: επικουρικό

στράτευμα

 

ΕΠΙΘΕΤΑ

Β' ΚΛΙΣΗ

salvus -a -um

miser -era -erum,  miserior -ior -ius,  miserrimus -a -um

Γ' ΚΛΙΣΗ

omnis -is -e

civilis -is -e, civilior -ior -ius, civilissimus -a –um

miserior -ior -ius συγκρ. του επιθ. miser -era -erum, miserior -ior -ius, miserrimus -a -um

ferocior -ior -ius συγκρ. του επιθ. ferox -cis, ferocior -ior -ius, ferocissimus -a -um

impotentior -ior -ius συγκρ. του επιθ. impotens -entis, impotentior –ior -ius, impotentissimus -a -um

 

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

is, ea, id (οριστική)

qui, quae ή qua, quod (αόριστη επιθετική)

aliqui, aliqua, aliquod (αόριστη επιθετική)

qui, quae, quod (αναφορική)

tantus -a -um (δεικτική)

ego (προσωπική)

nihil (αόριστη ουσιαστική)

ipse, ipsa, ipsum (οριστική)

talis, talis, tale (δεικτική)

 

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ

equidem         semper                          solum

 

Γ ΚΛΙΣΗ

furor -oris    (αρσ.)

victor -oris   (αρσ.)

necessitas -atis    (θηλ.)

urbs -is    (θηλ.) γεν. πληθ. urbium

Δ' ΚΛΙΣΗ casus -us   (αρσ.)

exitus -us(αρσ.)

Ε' ΚΛΙΣΗ

res - rei - rei - rem - res - re    (θηλ.) res - rerum - rebus - res - res – rebus

 

  ΡΗΜΑΤΑ

 

1η ΣΥΖΥΓΙΑ

clamo, clamavi, clamatum, clamare

pugno, pugnavi, pugnatum, pugnare

 

2η ΣΥΖΥΓΙΑ

pertineo, pertinui, pertentum, pertinere

 

3η ΣΥΖΥΓΙΑ

deduco, deduxi, deductum, deducere (προστ. ενεστ. deduc)

desisto, destiti, -, desistere

dico, dixi, dictum, dicere (προστ. ενεστ. dic)

facio, feci, factum, facere (προστ. ενεστ. fac)

invado, invasi, invasum, invadere

cupio, cupi(v)i, cupitum, cupere

reddo, reddidi, redditum, reddere

cogo, coegi, coactum, cogere

fio, factus sum, fieri 

volo, volui, -, velle 

obsequor, obsecutus sum, obsecutum, obsequi αποθ.

pario, peperi, partum, parere (μετοχή μέλλ. pariturus -a -um)

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ: sum, fui, -, esse

 

4ηΣΥΖΥΓΙΑ

sentio, sensi, sensum, sentire

subvenio, subveni, subventum, subvenire

venio, veni, ventum, venire

nequeo, nequi(v)i, -, nequire λίγοι τύποι είναι εύχρηστοι βλ. Γραμμ., σ. 88

 
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ



In eum locum res deducta est: κύρια πρόταση κρίσεως.
deducta est: ρήμα
res: υποκείμενο ρήματος
in locum: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός της κατάστασης στο deducta est
eum: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο locum


ut […] salvi esse nequeamus: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αποτελέσματος στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το deducta est. Εισάγεται με τον συμπερασματικό σύνδεσμο ut. Εκφέρεται με υποτακτική, γιατί το αποτέλεσμα στα λατινικά θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση. Συγκεκριμένα, με υποτακτική ενεστώτα (nequeamus), γιατί εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (deducta est: παρακείμενος με σημασία ενεστώτα) και αναφέρεται στο παρόν - μέλλον. Υπάρχει ιδιόμορφη ακολουθία χρόνων, γιατί το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση) και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του. Η αντωνυμία eum, που υπάρχει στην προηγούμενη κύρια πρόταση, υποδηλώνει ότι θα ακολουθήσει δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση.
nequeamus: ρήμα
(nos): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος και απαρεμφάτου
esse: αντικείμενο στο nequeamus, τελικό απαρέμφατο (ταυτοπροσωπία)
salvi: κατηγορούμενο στο εννοούμενο υποκείμενο του esse (nos)


nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit: δευτερεύουσα επιρρηματική υποθετική πρόταση. Εισάγεται με τον υποθετικό σύνδεσμο nisi, γιατί είναι αρνητική. Με εξάρτηση από το deducta est σχηματίζεται εξαρτημένος υποθετικός λόγος της ανοικτής υπόθεσης (1ο είδος) στο μέλλον. Συγκεκριμένα, στην υπόθεση έχουμε υποτακτική παρακειμένου (subvenerit) και στην απόδοση συμπερασματική πρόταση (ut nequeamus).

Τροπή σε ανεξάρτητο υποθετικό λόγο:
Υπόθεση: nisi qui deus vel casus aliqui subvenerit (οριστική συντελεσμένου μέλλοντα) Απόδοση: salvi esse nequimus (οριστική ενεστώτα αντί οριστικής μέλλοντα, γιατί ο τύπος αυτός εκλείπει στο συγκεκριμένο ρήμα).
Υποθετικός λόγος α΄ είδους, ανοικτή υπόθεση στο μέλλον.
subvenerit: ρήμα
deus/casus: υποκείμενα ρήματος. Συνδέονται με τον διαζευκτικό σύνδεσμο vel
qui: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο deus
aliqui: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο casus


Equidem [... ] non destiti omnia et sentire et dicere et facere: κύρια πρόταση κρίσεως.
non destiti: ρήμα
(ego): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος και απαρεμφάτων
sentire/dicere/facere: αντικείμενα ρήματος, τελικά απαρέμφατα (ταυτοπροσωπία). Συνδέονται μεταξύ τους με τον συμπλεκτικό σύνδεσμο et
omnia: αντικείμενο στα απαρέμφατα sentire/dicere/facere
equidem: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο non destiti


ut veni ad urbem: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το non destiti. Εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο ut και εκφέρεται με οριστική παρακειμένου (veni), γιατί η πράξη μας ενδιαφέρει από καθαρά χρονική άποψη. Σε σχέση με την κύρια πρόταση δηλώνεται το προτερόχρονο στο παρελθόν.
veni: ρήμα
(ego): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος
ad urbem: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει κίνηση σε τόπο στο ρήμα veni


quae ad concordiam pertinerent: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση κρίσεως, προσδιοριστική στη λέξη omnia. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae και εκφέρεται με (δυνητική) υποτακτική, γιατί δηλώνει κάτι δυνατό ή ενδεχόμενο να συμβεί. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική παρατατικού (pertinerent), γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (destiti) και δηλώνεται το σύγχρονο στο παρελθόν.
pertinerent: ρήμα
quae: υποκείμενο ρήματος
ad concordiam: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού στο ρήμα pertinerent


sed tantus furor omnes invaserat: κύρια πρόταση κρίσεως.
invaserat: ρήμα
furor: υποκείμενο ρήματος
tantus: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο furor
omnes: αντικείμενο στο invaserat


ut pugnare cuperent: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αποτελέσματος στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το invaserat. Εισάγεται με τον συμπερασματικό σύνδεσμο ut, γιατί είναι καταφατική. Εκφέρεται με υποτακτική, γιατί το αποτέλεσμα στα λατινικά θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση. Συγκεκριμένα, με υποτακτική παρατατικού (cuperent), γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (invaserat) και αναφέρεται στο παρελθόν. Υπάρχει ιδιόμορφη ακολουθία χρόνων, γιατί το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση) και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του. Η αντωνυμία tantus, που προηγείται στην κύρια πρόταση, υποδηλώνει ότι θα ακολουθήσει δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση.
cuperent: ρήμα
(omnes): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος και απαρεμφάτου
pugnare: αντικείμενο ρήματος, τελικό απαρέμφατο (ταυτοπροσωπία)


etsi ego clamabam nihil esse bello civili miserius: δευτερεύουσα επιρρηματική εναντιωματική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της εναντίωσης στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το invaserat. Εισάγεται με τον εναντιωματικό σύνδεσμο etsi και εκφέρεται με οριστική, γιατί εκφράζει μια πραγματική κατάσταση παρά την οποία ισχύει το περιεχόμενο της κύριας πρότασης. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με οριστική παρατατικού (clamabam), γιατί αναφέρεται στο παρελθόν και δηλώνει το σύγχρονο σε σχέση με την κύρια πρόταση.
clamabam: ρήμα
ego: υποκείμενο ρήματος
esse: αντικείμενο ρήματος, ειδικό απαρέμφατο
nihil: υποκείμενο στο απαρέμφατο esse (ετεροπροσωπία) /α’ όρος σύγκρισης
miserius: κατηγορούμενο στο υποκείμενο του απαρεμφάτου, nihil
bello: αφαιρετική συγκριτική (β’ όρος σύγκρισης) από τον συγκριτικό βαθμό miserius
civili: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο bello


Omnia sunt misera in bellis civilibus: κύρια πρόταση κρίσεως.
sunt: ρήμα
omnia: υποκείμενο ρήματος
misera: κατηγορούμενο στο υποκείμενο του ρήματος, omnia
in bellis: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρήμα sunt
civilibus: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο bellis


nihil miserius quam ipsa victoria: κύρια πρόταση κρίσεως.
(Σημείωση: συνδέεται παρατακτικά με την προηγούμενη με τον αντιθετικό σύνδεσμο sed)
(est): εννοούμενο ρήμα
nihil: υποκείμενο ρήματος/α’ όρος σύγκρισης
miserius: κατηγορούμενο στο υποκείμενο του ρήματος, nihil
quam victoria: β’ όρος σύγκρισης από τον συγκριτικό βαθμό miserius (quam + ομοιόπτωτα)
ipsa: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο victoria


ea victores ferociores impotentioresque reddit: κύρια πρόταση κρίσεως.
reddit: ρήμα
ea: υποκείμενο ρήματος
victores: αντικείμενο ρήματος
ferociores/impotentiores: κατηγορούμενα στο αντικείμενο του ρήματος, victores. Συνδέονται μεταξύ τους με τον συμπλεκτικό σύνδεσμο -que


ut [... ] necessitate esse cogantur: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αποτελέσματος στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το reddit. Εισάγεται με τον συμπερασματικό σύνδεσμο ut, γιατί είναι καταφατική. Εκφέρεται με υποτακτική, γιατί το αποτέλεσμα στα λατινικά θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση. Συγκεκριμένα, με υποτακτική ενεστώτα (cogantur), γιατί εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (reddit) και αναφέρεται στο παρόν -μέλλον. Υπάρχει ιδιόμορφη ακολουθία χρόνων, γιατί το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση) και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του. Οι συγκριτικοί βαθμοί ferociores/impotentiores, που προηγούνται στην κύρια πρόταση, έχουν επιτατική σημασία και υποδηλώνουν ότι θα ακολουθήσει δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση.
cogantur: ρήμα
(victores): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος και απαρεμφάτου
esse: αντικείμενο ρήματος, τελικό απαρέμφατο (ταυτοπροσωπία)
(tales): εννοούμενο κατηγορούμενο στο υποκείμενο του esse, victores
necessitate: αφαιρετική του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο cogantur


etiamsi natura tales non sint: δευτερεύουσα επιρρηματική παραχωρητική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της παραχώρησης στο περιεχόμενο της συμπερασματικής πρότασης με ρήμα το cogantur. Εισάγεται με τον παραχωρητικό σύνδεσμο etiamsi και εκφέρεται με υποτακτική, γιατί δηλώνει μια υποθετική κατάσταση, που, κι αν δεχτούμε ότι αληθεύει, δεν αναιρεί το περιεχόμενο της προσδιοριζόμενης πρότασης. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική ενεστώτα (non sint), γιατί εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (cogantur) και δηλώνει το σύγχρονο στο παρόν -μέλλον.
non sint: ρήμα
(victores): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος
tales: κατηγορούμενο στο εννοούμενο υποκείμενο του ρήματος, victores
natura: αφαιρετική (οργανική) του τρόπου στο ρήμα non sint


Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper: κύρια πρόταση κρίσεως.
sunt: ρήμα
exitus: υποκείμενο ρήματος
tales: κατηγορούμενο στο υποκείμενο του ρήματος, exitus
bellorum: γενική υποκειμενική στο exitus
civilium: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο bellorum
semper: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρήμα sunt


ut non solum ea fiant: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αποτελέσματος στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το sunt. Εισάγεται με τον συμπερασματικό σύνδεσμο ut, γιατί είναι καταφατική. Εκφέρεται με (δυνητική) υποτακτική, γιατί το αποτέλεσμα στα λατινικά θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση. Συγκεκριμένα, με υποτακτική ενεστώτα (fiant), γιατί εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (sunt) και αναφέρεται στο παρόν -μέλλον. Υπάρχει ιδιόμορφη ακολουθία χρόνων, γιατί το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση) και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του. Η αντωνυμία tales, που προηγείται στην κύρια πρόταση, υποδηλώνει ότι θα ακολουθήσει δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση.
fiant: ρήμα
ea: υποκείμενο ρήματος
solum: επιρρηματικός προσδιορισμός του ποσού στο ρήμα fiant


quae velit victor: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση κρίσεως, προσδιοριστική στη λέξη ea. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae και εκφέρεται με υποτακτική, λόγω έλξης από το fiant της προηγούμενης συμπερασματικής πρότασης. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική ενεστώτα (velit), γιατί το ρήμα εξάρτησης είναι αρκτικού χρόνου (fiant) και δηλώνει το σύγχρονο στο παρόν-μέλλον.
velit: ρήμα
victor: υποκείμενο ρήματος
quae: αντικείμενο ρήματος


ut victor obsequatur iis: δευτερεύουσα επιρρηματική συμπερασματική πρόταση, που λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αποτελέσματος στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το sunt. Εισάγεται με τον συμπερασματικό σύνδεσμο ut, γιατί είναι καταφατική. Εκφέρεται με υποτακτική, γιατί το αποτέλεσμα στα λατινικά θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση. Συγκεκριμένα, με υποτακτική ενεστώτα (obsequatur), γιατί εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (sunt) και αναφέρεται στο παρόν -μέλλον. Υπάρχει ιδιόμορφη ακολουθία χρόνων, γιατί το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή (συγχρονισμός της κύριας με τη δευτερεύουσα πρόταση) και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του. Η αντωνυμία tales, που προηγείται στην κύρια πρόταση, υποδηλώνει ότι θα ακολουθήσει δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση.
(Σημείωση: συνδέεται παρατακτικά με την προηγούμενη συμπερασματική με το αντιθετικό ζεύγος non solum … sed etiam)
obsequatur: ρήμα
victor: υποκείμενο ρήματος
iis: αντικείμενο ρήματος


quorum auxilio victoria parta sit: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση κρίσεως, προσδιοριστική στη λέξη iis. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quorum και εκφέρεται με υποτακτική, λόγω έλξης από το obsequatur της προηγούμενης συμπερασματικής πρότασης. Συγκεκριμένα, εκφέρεται με υποτακτική παρακειμένου (parta sit), γιατί το ρήμα εξάρτησης είναι αρκτικού χρόνου (obsequatur) και δηλώνει το προτερόχρονο στο παρόν-μέλλον.
parta sit: ρήμα
victoria: υποκείμενο ρήματος
auxilio: αφαιρετική (οργανική) του μέσου στο ρήμα parta sit
quorum: γενική προσώπου/υποκειμενική στο auxilio

 

ΜΑΘΗΜΑ 37
  • casus < cado: πρβλ. κάζο [:κάτι απρόβλεπτο, τυχαίο και (κάπως) δυσάρεστο]
  • miser ·miseria, miseror: πρβλ. μιζέρια, μίζερος, μιζεριάζω
  • impotens (in-potens): πρβλ. δεσ-πότης = «κύριος του σπιτιού»
  • natura: naturalis = φυσικός· πρβλ. νατουραλισμός
  • exitus < exeo (ex + eo <*ei- ≃ εἶ-μι) [εξιτήριο, ισθμός, εισιτήριο, ανεξίτηλος, ανιόν, κατιόν, ιονιστής, ιταμός, προσιτός, απρόσιτος]
  • servus· πρβλ. servo: ὁρῶ < Foρῶ: πρβλ. σερβιτόρος, σερβίρω
  • populus: πρβλ. πόπολο (ο λαός υποτιμητικά), ποπ (κάτι δημοφιλές, για το ευρύ κοινό, εμπορική μουσική), Ποπ Αρτ
  • res: πρβλ. ρεαλισμός
  • furor: πρβλ. φουριόζος, φούρια (η πιεστική βιασύνη)
  • victor· victoria: πρβλ. Βίκτωρ, Βικτωρία
  • pugno: πρβλ. μπουνιά (πυγμή, πύξ, πυγμαίος, Πυγμαλίων)

Ασκήσεις

 

1. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
deducta est: το απαρέμφατο μέλλοντα στην ίδια φωνή
subvenerit: το α’ πληθυντικό υποτακτικής υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή
destiti: το γ’ πληθυντικό οριστικής μέλλοντα στην ίδια φωνή
facere: το β’ ενικό προστακτικής ενεστώτα στην ίδια φωνή
pertinerent: το γ’ πληθυντικό υποτακτικής μέλλοντα στην ίδια φωνή (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο)
invaserat: η ονομαστική ενικού της μετοχής ενεστώτα και στα τρία γένη
reddit: το β’ ενικό οριστικής μέλλοντα
cogantur: η αιτιατική του σουπίνου
fiant: η ονομαστική ενικού στα τρία γένη του γερουνδιακού
parta sit: το α’ πληθυντικό οριστικής συντελεσμένου μέλλοντα Ε.Φ.

 

 

2. Να γραφούν οι τύποι που ζητούνται:
eum locum: η αιτιατική πληθυντικού
res: η γενική ενικού
qui deus: η δοτική πληθυντικού
casus aliqui: η γενική πληθυντικού
furor: η αιτιατική ενικού
nihil: η γενική ενικού
bello civili: η ονομαστική πληθυντικού
ferociores: η αφαιρετική ενικού
tales: η αιτιατική πληθυντικού ουδετέρου γένους
necessitate: η δοτική ενικού

 

 

3. miserius, ferociores, impotentiores: Να δοθούν οι τρεις βαθμοί των παραπάνω επιθέτων διατηρώντας το γένος, την πτώση και τον αριθμό) και στη συνέχεια να σχηματίσετε τα επιρρήματα και τα παραθετικά τους.

 

 

4. quam victoria: Να δηλωθεί με ισοδύναμο τρόπο ο β΄ όρος σύγκρισης.

 

 

5. omnia, ad concordiam, nihil (το πρώτο), bello, misera, ferociores, natura, bellorum: Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παραπάνω λέξεις του κειμένου.