Μάθημα : Νεοελληνική Λογοτεχνία (Α' Λυκείου)

Ενότητα: Παραδοσιακή και μοντέρνα ποίηση 

Ι. Διαβάστε τα ποιήματα του Κωστή Παλαμά και του Οδυσσέα Ελύτη που ακολουθούν. Ποιο από τα δύο θα χαρακτηρίζατε παραδοσιακό και ποιο μοντέρνο. Για ποιους λόγους; 

Κωστής Παλαμάς «Πατρίδες» (8ο σονέτο)

Από το Δούναβη ως την άκρη του Ταινάρου

κι από τ’ Ακροκεραύνια στη Χαλκηδόνα

διαβαίνεις, πότε σαν της θάλασσας Γοργόνα,

πότε σαν άγαλμ’ από μάρμαρο της Πάρου.

Πότε κρατάς τη δάφνη από τον Ελικώνα

και πότε ορμάς με τη ρομφαία του βαρβάρου,

και μέσ’ στο πλάτος του μεγάλου σου λαβάρου

βλέπω διπρόσωπη ζωγραφισμέν’ εικόνα.

Εδώ ιερός ο Βράχος φέγγει σαν τοπάζι

κι ο λευκοπάρθενος χορός των Κανηφόρων

προβαίνει και τον πέπλο της θεάς ταράζει∙

και πέρ’ αστράφτουν τα ζαφείρια των Βοσπόρων,

κι απ’ τη Χρυσόπορτα περνώντας αλαλάζει

ο θρίαμβος των νικητών Αυτοκρατόρων!

Οδυσσέας Ελύτης «Οι Κλεψύδρες του Αγνώστου»(Ενότητα 6η, απόσπασμα)

Νυχτερινό υφαντούργημα

Των κρίνων φλοίσβος που γυμνώνει τ’ αυτιά και διασκορπίζεται

Νιώθω στους ώμους της ζωής το σκίρτημα που βιάζεται ν’ αδράξει

        το έργο

Νιότη που θέλει άλλη μια ευκαιρία αιωνιότητας

Και στην εύνοια των ανέμων ρίχνει το κεφάλι της αδιαφορώντας

Υπάρχει ένα στήθος που χωράει τα πάντα, μουσική που κυριεύει

        στόμα που ανοίγει

Σ’ άλλο στόμα - κόκκινο παιγνίδι κλαδεμένο απ’ τον ίλιγγο

Ακόμα ένα φιλί και θα σου πω για ποιο σκοπό τις σιωπές μου μάτωσα

        έτσι

Ακόμα ένα χιλιόμετρο και θα σου δείξω γιατί βγήκα σ’ ένα τέτοιο

        αγνάντεμα

Όπου παθαίνεται ο λυγμός ζητώντας άλλ’ αστέρια

Ψάχνοντας με φθαρτές χειρονομίες την άμμο που άφησαν

       ανασκαμμένη των ερώτων οι σπασμοί

ΙΙ. Γνωρίζετε τι είναι το σονέτο; Μπορείτε να διακρίνετε στο ποίημα του Παλαμά κάποια από τα χαρακτηριστικά του; Γνωρίζετε κάποιον άλλο σημαντικό ποιητή που να έχει γράψει σονέτα;