Μάθημα : Νεοελληνική Λογοτεχνία (Α' Λυκείου)

ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ 

Κίνημα που ξεκίνησε από τη Γαλλία γύρω στα 1880.

• Χαρακτηρίζεται συχνά ως νεορομαντισμός γιατί την εσωτερικότητα και τη λυρικότητα του ρομαντισμού, με τον οποίο όμως διαφώνησε ως προς την υπερβάλλουσα αισθηματολογία, την επιτήδευση, τον στόμφο.
• Δίνει έμφαση στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου και στις ψυχικές του καταστάσεις χρησιμοποιώντας τα «πράγματα» του εξωτερικού κόσμου ως σύμβολα.
• Ό,τι λέγεται, λέγεται υπαινικτικά μέσα από τον ρεμβασμό, τη μελαγχολία και την αφθονία των εκφραστικών τρόπων.
• Επίσης έντονη είναι η μουσικότητα στον στίχο, οι λέξεις γοητεύουν ηχητικά, ενώ συχνά συναντώνται επαναλαμβανόμενα « μουσικά» μοτίβα.

Οι Έλληνες συμβολιστές ποιητές:

α) ακμάζουν στις αρχές του 20ού αιώνα, εμφανίζονται γύρω στο 1900. Λ. Πορφύρας Μ. Μαλακάσης, Α. Μελαχρινός Κ. Χατζόπουλος κ.ά. (Συμβολιστικές επιρροές έχει και η ποίηση του Κ. Παλαμά ). Διατηρούν περισσότερους δεσμούς με την παράδοση

β) ακμάζουν στον Μεσοπόλεμο (εμφανίστηκαν 1910 με 1920) και ονομάζονται νεορομαντικοί ή νεοσυμβολιστές. Κ. Καρυωτάκης, Μ. Πολυδούρη, Κ. Παράσχος, Ν. Λαπαθιώτης, Τ. Άγρας, Ρ,Φιλύρας, Τ. Παπατσώνης κ.α.

Χαρακτηριστικά του νεοσυμβολισμού:

• χαμηλόφωνος λυρισμός
• ρομαντισμός και επιστροφή στο παρελθόν
• συμβολισμός
• απαισιοδοξία, αίσθηση πικρίας για την απώλεια αξιών και ιδανικών , τάση φυγής από την οδυνηρή πραγματικότητα και διάθεση φυγής προς το όνειρο/ το πραγματικό / τη φύση
• χρήση αντιλυρικών λέξεων
• πεζολογικά στοιχεία.
• Γενικότερα ανατρέπουν τη λογική συγκρότηση του ποιήματος, σε αντίθεση με τους συμβολιστές της α΄ομάδας, που ακμάζουν στις αρχές του 20 ου αιώνα

Στις αρχές του 20^ου αιώνα, μετά το τέλος του Α ΄Παγκοσμίου Πολέμου, εμφανίζονται στην πνευματική ζωή τα κινήματα του μοντερνισμού και της πρωτοπορίας η οποία πηγάζει από τον μοντερνισμό αλλά τον υπερβαίνει με πιο ριζοσπαστική και ανατρεπτική έκφραση.