Μάθημα : Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Επιστημών

Πανελλήνιες 2020 (παλαιό σύστημα) 
Συνδυάζοντας τις ιστορικές σας γνώσεις με τις πληροφορίες από τα κείμενα που σας δίνονται, να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα:
α. Πώς μεθοδεύτηκε από τους Τούρκους ο πρώτος διωγμός των Ελλήνων κατά το 1914 (μονάδες 5), σε ποιες περιοχές επεκτάθηκε ο διωγμός του 1914-1918 (μονάδες 5) και σε ποιες από αυτές είχε τη μεγαλύτερη ένταση με βάση τον αριθμό των διωχθέντων (μονάδες 5);
β. Ποιες μορφές πήραν οι καταπιέσεις που υπέστησαν οι Έλληνες στον πρώτο διωγμό; (μονάδες 10)
Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ Α
Η ελληνοτουρκική διαμάχη για τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου το 1913- 1914 είχε ως αποτέλεσμα την ένταση των διώξεων των Ελλήνων της
Ανατολικής Θράκης και, από τους πρώτους μήνες του 1914, της Μικράς Ασίας. Σύμφωνα με ελληνικούς υπολογισμούς, τον Ιούνιο του 1914 οι
Έλληνες πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία που είχαν φθάσει στη Θεσσαλονίκη ανέρχονταν στους 156.872. Έως τον Απρίλιο είχαν ανέλθει στους 89.565, τον Μάιο είχαν προστεθεί 30.352 από την Ανατολική Θράκη και μόλις 29 από τη Μικρά Ασία, ενώ το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου αναφέρθηκαν 21.622 πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και 15.304 από τη Μικρά Ασία, εκ των οποίων οι 13.403 το τριήμερο από τις 13 έως και τις 15 Ιουνίου. Όπως γίνεται κατανοητό, η εκκαθάριση αφορούσε τους Έλληνες όχι μόνο της Μικράς Ασίας, αλλά και της Ανατολικής Θράκης.
Σύμφωνα με τους Τούρκους, ένας από τους παράγοντες που προκάλεσαν τα αντίποινα έναντι των Ελλήνων που παρέμεναν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν οι μουσουλμάνοι που εγκατέλειπαν την ελληνική Μακεδονία και την Ήπειρο.

Σωτήρης Ριζάς, Το τέλος της Μεγάλης Ιδέας: Ο Βενιζέλος, ο αντιβενιζελισμός και η Μικρά Ασία, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα, 2015. σσ. 19-20.

ΚΕΙΜΕΝΟ Β

Διωχθέντες Έλληνες (χριστιανοί ορθόδοξοι) στα χρόνια του πολέμου 1914- 1918, σύμφωνα με τη «Μαύρη Βίβλο» της Πατριαρχικής Επιτροπής.

Από τη Θράκη                           88.000
Από τη δυτική Μικρά Ασία    145.000
Από τον Πόντο                         257.000
Σύνολο                                      490.000

(Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Η Έξοδος Α ΄, ξγ΄) Γιώργος Μαργαρίτης, «Ο πόλεμος στη Μικρά Ασία», στην Ιστορία των Ελλήνων, τόμος
15, εκδόσεις Δομή, Αθήνα χ.χ., πίνακας Β ΄, σ.178.

ΚΕΙΜΕΝΟ Γ

Στην ουσία τα εργατικά τάγματα ήταν στρατόπεδα συγκεντρώσεως για την εξόντωση του δυναμικότερου στοιχείου του ελληνικού πληθυσμού. Για να τα αποφύγουν οι Έλληνες, εξαγόραζαν τη θητεία ξεπουλώντας την περιουσία τους και οι φτωχότεροι κατέφευγαν στα βουνά. Έτσι χαρακτηρίζονταν λιποτάκτες και οι οικογένειές τους αντιμετώπιζαν τα σκληρά αντίποινα της εξουσίας. [...] Σύμφωνα με έκθεση Ελλήνων βουλευτών του οθωμανικού κοινοβουλίου (στα τέλη του 1918) 250.000 Έλληνες πέθαναν από κακουχίες στα εργατικά τάγματα.

Έφη Αλλαμανή και Κρίστα Παναγιωτοπούλου, «Ο ελληνισμός της Μικράς Ασίας σε διωγμό», στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος ΙΕ΄ (Νεότερος Ελληνισμός, από το 1913 έως 1941), Εκδοτική Αθηνών, Αθήναι, 1978, σ. 101.