Μάθημα : Φυσική Γ'ΕΠΑΛ - Μέρος Ι

Ο μετασχηματιστής αποτελείται από δύο πηνία τυλιγμένα γύρω από σιδερένιο κλειστό πυρήνα. Ο σιδερένιος πυρήνας είναι κατασκευασμένος από λεπτά φύλλα τα οποία είναι μονωμένα μεταξύ τους.

H σχέση που συνδέει τα πλάτη ή τις ενεργές τιμές των εναλλασσόμενων τάσεων των πηνίων με τους αριθμούς των σπειρών των δύο πηνίων είναι:

Vεν1 / Vεν2 = Ν1 / Ν2

Τα πλάτη και οι ενεργές τιμές των δύο τάσεων στα πηνία ενός μετασχηματιστή είναι ανάλογα με τον αριθμό των σπειρών τους.

Αν θέλουμε να αυξήσουμε το πλάτος μιας εναλλασσόμενης τάσης, δεν έχουμε παρά να την εφαρμόσουμε στο πηνίο με τις λίγες σπείρες, οπότε στο πηνίο με τις πολλές σπείρες θα λαμβάνεται εναλλασσόμενη τάση με μεγαλύτερο πλάτος. Στην περίπτωση αυτή ο μετασχηματιστής θα λειτουργεί ως ανυψωτής τάσης.

Αν θέλουμε να ελαττώσουμε το πλάτος μιας εναλλασσόμενης τάσης, πρέπει να την εφαρμόσουμε στο πηνίο με τις πολλές σπείρες. Στην περίπτωση αυτή, ο μετασχηματιστής θα λειτουργεί ως υποβιβαστής τάσης. Το πηνίο στο οποίο εφαρμόζεται η τάση που πρόκειται να μεταβληθεί ονομάζεται πρωτεύον. Το πηνίο στο οποίο λαμβάνεται η μετασχηματισμένη τάση ονομάζεται δευτερεύον.

Συντελεστής απόδοσης α ενός μετασχηματιστή είναι το πηλίκο της ισχύος Ρδ η οποία λαμβάνεται στο δευτερεύον και της ισχύος Ρπ η οποία τροφοδοτεί το Πρωτεύον.

α = Ρδ / Ρπ