Μάθημα : Γ' ΕΠΑΛ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
Κωδικός : 1240070252
ΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ
- ΔΟΚΙΜΙΟ
Δοκίμιο (< essay / essai) : δοκιμή / προσπάθεια. Πρόκειται για σύντομο, ερμηνευτικό ή αναλυτικό δημιούργημα σε πεζό λόγο, όπου ο δοκιμιογράφος εκθέτει τις προσωπικές του απόψεις για ένα ορισμένο θέμα προσπαθώντας να το πραγματευτεί, όχι όμως εξαντλητικά.
- Έχει τίτλο
Είδη δοκιμίου
|
|
ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ Προσεγγίζει τη λογοτεχνία. |
ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ Προσεγγίζει τον επιστημονικό λόγο. |
|
Περιεχόμενο |
Διαφαίνεται η υποκειμενική σκοπιά του δοκιμιογράφου και οι προσωπικές του παρατηρήσεις, που απορρέουν από την πείρα της ζωής ή της φαντασίας του. |
Ο συγγραφέας καθορίζει τη θέση – στάση του από την αρχή, προσεγγίζοντας όμως το θέμα όσο πιο αντικειμενικά γίνεται, εκλαϊκεύοντας παράλληλα επιστημονικά θέματα. |
|
Οργάνωση / Δομή |
Οι σκέψεις καταγράφονται ελεύθερα, αν και το θέμα αναπτύσσεται κάτω από μια ενιαία βάση. Η συνειρμική δύναμη των λέξεων, εικόνων, ιδεών υποβάλλουν τον αναγνώστη παρά τον πείθουν. |
Δεν παρατηρείται ελευθερία ως προς την ερμηνεία των ιδεών, αλλά λογική ιεράρχηση, τεκμηρίωση των ιδεών που πηγάζουν από τη γνώση και όχι από τη φαντασία ή την παρατήρηση. |
|
Είδος πειθούς |
Επίκληση στο συναίσθημα. |
Επίκληση στη λογική. |
|
Γλώσσα |
Ποιητική / μεταφορική / συγκινησιακή / συνυπωδηλωτική χρήση τη γλώσσας. |
Λογική / αναφορική χρήση της γλώσσας. |
|
Τόνος |
Συχνά χιουμοριστικός. |
Σοβαρός, φιλοσοφικός αλλά και σατιρικός. |
|
Στόχος |
Κυρίως η διασκέδαση και η τέρψη. |
Η πληροφόρηση, η διδαχή, η πειθώ. |
- ΑΡΘΡΟ
Άρθρο : δημοσίευμα εφημερίδας ή περιοδικού που αναφέρεται σε ειδικό, επίκαιρο θέμα, αναλύει και σχολιάζει ειδήσεις.
- Έχει τίτλο
|
Άρθρο πληροφοριακό |
Άρθρο γνώμης |
|
▪ Αφόρμηση από την επικαιρότητα ▪ Αναφορική λειτουργία της γλώσσας ▪ γ΄ ρηματικό πρόσωπο ▪ Ύφος αντικειμενικό, πληροφοριακό ▪ Μέση έκταση ▪ Ποικιλία περιεχομένου ▪ Μορφή αντεστραμμένης πυραμίδας |
▪ Αφόρμηση από την επικαιρότητα ▪ Αναφορική και ποιητική λειτουργία της γλώσσας ▪ α΄ ρηματικό πρόσωπο ▪ Υποκειμενική οπτική του δημοσιογράφου ▪ Μέση έκταση ▪ Ποικιλία περιεχομένου ▪ Τριμερής δομή |
|
Πρόθεση : η πληροφόρηση |
Πρόθεση : η ερμηνεία, η διαμόρφωση γνώμης |
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΑΡΘΡΟ
- Έχει τίτλο
- Αφορμάται από την επικαιρότητα
- Μπορεί ναι είναι άρθρο πληροφοριακό ή γνώμης
- Ημερομηνία, ώρα, ετικέτες
- Μικρή έκταση παραγράφων
- Προφορικό ύφος / Διάθεση συνομιλίας
- Λέξεις : αναρτώ, ανάρτηση, ηλεκτρονικά κ.ά.
ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ
Τύπος γραπτού κειμένου που δημοσιεύεται σε εφημερίδα, το περιεχόμενό του κατά κύριο λόγο δεν είναι ειδησεογραφικό και γράφεται από άνθρωπο ειδικό στο θέμα που πραγματεύεται.
(παλιότερα) Λαϊκό ανάγνωσμα δημοσιευμένο σε συνέχειες στην εφημερίδα, το οποίο με την ιδιαίτερη πλοκή και την πλούσια δράση του κρατούσε το ενδιαφέρον του κοινού.
Χαρακτηριστικά της επιφυλλίδας :
- Έχει τίτλο
- Δοκιμιακός χαρακτήρας / Ύφος επίσημο, σοβαρό, αντικειμενικό
- Αναφορά σε φιλολογικά, επιστημονικά, εγκυκλοπαιδικά, κοινωνικά, καλλιτεχνικά, πολιτικά θέματα.
- Γράφεται από ειδήμονα με αφορμή κάποιο γεγονός, συνήθως επίκαιρο, που του δίνει το έναυσμα για να προχωρήσει σε σκέψεις και παρατηρήσεις διαχρονικού χαρακτήρα.
- Δημοσιεύεται σε ορισμένη θέση της εφημερίδας, στο παρελθόν στο κάτω άκρο της σελίδας, και χωρίζεται από την υπόλοιπη ύλη με οριζόντια γραμμή, ολοσέλιδη ή μικρή.
- Αναφορική λειτουργία της γλώσσας
- Λόγιο / ειδικό λεξιλόγιο
Πρόθεση : ο προβληματισμός, η καλλιέργεια του κοινού