Μάθημα : Χημεία Προσανατολισμού - Κεφάλαιο 6 (Μέρος Δ')

Ο Περιοδικός Πίνακας είναι ένα σύστημα ταξινόμησης των χημικών στοιχείων κατά αυξανόμενο Ατομικό Αριθμό. Η δομή του πίνακα στηρίζεται στο Νόμο της Περιοδικότητας ο οποίος αναφέρει ότι:

"Η χημική συμπεριφορά των στοιχείων είναι περιοδική συνάρτηση του Ατομικού τους Αριθμού".

Τα στοιχεία κατανέμονται σε οριζόντιες γραμμές (περίοδοι) και κάθετες στήλες (ομάδες).

Στα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια περίοδο ο αριθμός των στοιβάδων στις οποίες υπάρχουν ηλεκτρόνια είναι ίδιος.

Στα στοιχεία που ανήκουν στην ίδια ομάδα η εξωτερική στοιβάδα έχει τον ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων με αποτέλεσμα να έχουν τις ίδιες χημικές ιδιότητες. Στις κύριες ομάδες (δύο πρώτες και έξι τελευταίες) ο αριθμός της ομάδας με το παλιό σύστημα αρίθμισης (ΙΑ-VIIIA) υποδεικνύει και τον αριθμό των ηλεκτρονίων σθένους.

Ο περιοδικός πίνακας χωρίζεται σε τομείς:

Ομάδες 1,2 (κύριες ομάδες) - Τομέας s. Το τελευταίο ηλεκτρόνιο έχει τοποθετηθεί σε τροχιακό s.

Ομάδες 3-12 (δευτερεύουσες ομάδες) - Τομέας d (στοιχεία μετάπτωσης). Το τελευταίο ηλεκτρόνιο έχει τοποθετηθεί σε τροχιακό d.

Oμάδες 13-18 (κύριες ομάδες) - Τομέας p.Το τελευταίο ηλεκτρόνιο έχει τοποθετηθεί σε τροχιακό p.

Κάτω από το κυρίως σώμα του Περιοδικού Πίνακα υπάρχει μια διπλή σειρά στοιχείων. Απετελούν τον τομέα f του περιοδικού πίνακα και είναι οι ομάδες των Λανθανίδων (πάνω) και των Ακτινίδων (κάτω). Το τελευταίο ηλεκτρόνιο σε αυτά τα στοιχεία έχει τοποθετηθεί σε τροχιακό f.

Οι σημαντικότερες ομάδες του Περιοδικού Πίνακα έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά ονόματα:

Τα στοιχεία της Ομάδας 1 (IA ή s¹) ονομάζονται Αλκάλια. Είναι μέταλλα. Επισημαίνεται ότι το Υδρογόνο που συχνά τοποθετείται στην 1η Ομάδα, δεν είναι Αλκάλιο και έχει εντελώς διαφορετική χημική συμπεριφορά, ενώ ανήκει στα αμέταλλα.

Τα στοιχεία της Ομάδας 2 (ΙIA ή s²) ονομάζονται Αλκαλικές Γαίες και είναι και αυτά μέταλλα.

Τα στοιχεία της Ομάδας 17 (VIIA ή p⁵) oνομάζονται Αλογόνα και είναι αμέταλλα.

Τα στοιχεία της Ομάδας 18 (VIIIA ή p⁶) oνομάζονται Ευγενή Αέρια, είναι αμέταλλα και χαρακτηριστικό τους είναι η χημική αδράνεια καθώς έχουν συμπληρωμένη την εξωτερική τους στοιβάδα (σύμφωνα με τον κανόνα της οκτάδας). Εκτός από το He που έχει μια στοιβάδα η οποία γεμίζει με 2e, όλα τα άλλα Ευγενή Αέρια έχουν δομή ηλεκτρονίων σθένους n²p⁶, δηλαδή έχουν 8e στην αξωτερική στοιβάδα.