ΣΕΛ. 73-74

Η Πνύκα ήταν ένας λόφος στο κέντρο της Αθήνας, όπου συνεδρίαζε η Εκκλησία του Δήμου. Στο βάθος η Ακρόπολη (πηγή: Βικιπαίδεια)

Η λειτουργία του πολιτεύματος – Οι λειτουργίες

Βασικά σημεία

1. Τα πολιτειακά όργανα της αθηναϊκής δημοκρατίας και ο ρόλος τους

(α) Εκκλησία του Δήμου:

Ήταν η συνέλευση του αθηναϊκού λαού και βασικός θεσμός του πολιτεύματος: στο σώμα αυτό συμμετέχουν όλοι οι αθηναίοι πολίτες και μπορούν ελεύθερα να εκφράσουν την άποψή τους. Η Εκκλησία του Δήμου καθόριζε την πολιτική της Αθήνας.

(β) Βουλή των Πεντακοσίων:

Ετοίμαζε τους νόμους (προβουλεύματα) που θα συζητούσε η Εκκλησία του Δήμου.

(γ) Δέκα Στρατηγοί: αρμοδιότητά τους ήταν η εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια, η εξωτερική πολιτική και η διοίκηση στρατού και στόλου.

(δ) Άρειος Πάγος: δικαστικό σώμα που δίκαζε μόνο υποθέσεις φόνου εκ προμελέτης και εμπρησμού.

(ε) Ηλιαία: λαϊκό δικαστήριο αποτελούμενο από 6000 δικαστές, που χωριζόταν σε 10 τμήματα. Το κάθε τμήμα δίκαζε άλλου είδους υποθέσεις.

2. Οι λειτουργίες

Ήταν δαπάνες πλουσίων πολιτών προς όφελος του δημοσίου.

(α) τριηραρχία: δαπάνη για τη συντήρηση πολεμικού πλοίου.

(β) χορηγία: πληρωμή των εξόδων μιας θεατρικής παράστασης.

(γ) γυμνασιαρχία: πληρωμή των εξόδων αθλητών που έπαιρναν μέρος σε αγώνες.

(δ) εστίαση: δαπάνη για την κάλυψη των εξόδων δημόσιου γεύματος των μελών μιας φυλής σε περίοδο εορτών ή αγώνων.

Ποιος ο ρόλος τους στη λειτουργία του κράτους;

Οι λειτουργίες ήταν ουσιαστικά έμμεση φορολογία: οι πλούσιοι εξαναγκάζονταν να πληρώνουν για το δημόσιο συμφέρον, αλλά ταυτόχρονα προβάλλονταν και ικανοποιούνταν οι φιλοδοξίες τους.