Μάθημα : Νεοελληνική Γλώσσα_ Γ' Λυκείου
Κωδικός : EL1167210
-
Θεματικές Ενότητες
-
Θεωρία και Ασκήσεις ανάπτυξης παραγράφου
-
Δοκίμιο_θεωρία
-
Κειμενικά είδη
-
Ενεργητική και Παθητική Σύνταξη
-
Ρηματικά πρόσωπα
-
Σημεία Στίξης
-
Παιδεία
-
Επιστήμη
-
Ανθρώπινα Δικαιώματα
-
Τρίτη Ηλικία _ δικαιώματα
-
Δικαιώματα Παιδιού
-
Δικαιώματα και φυσικό περιβάλλον
-
Πόλεμος και Ειρήνη
-
Φτώχεια
-
Βία - Φανατισμός- Δογματισμός
-
Ανθρωπισμός - Εθελοντισμός
-
Δημοκρατία
-
Ελευθερία
-
Λαϊκισμός
-
Μεσσιανισμός
-
Αθλητισμός
-
Θεωρία και Ασκήσεις ανάπτυξης παραγράφου
Δοκίμιο_θεωρία
Το δοκίμιο είναι ένα είδος του πεζού λόγου μέσης συνήθως έκτασης, το οποίο δεν εξαντλεί πλήρως το θέμα του. Τα όριά του είναι ρευστά, γι’ αυτό και άλλοτε κινείται πιο κοντά στον επιστημονικό - αποδεικτικό λόγο και άλλοτε πλησιέστερα στον φιλοσοφικό - στοχαστικό ή άλλοτε πλησιάζει τη λογοτεχνία.
Το θέμα του μπορεί να είναι:
α) αισθητικό, β) φιλοσοφικό, γ) ηθικό, δ) θρησκευτικό, ε) ιστορικό,
στ) επιστημονικό και ζ) κοινωνικοπολιτικό.
Ο χαρακτήρας του μπορεί να είναι: α) ουδέτερος, β) συζητητικός,
γ) παραινετικός ή διδακτικός, δ) εξομολογητικός, ε) κριτικός και στ) ποιητικός.
ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ :
α) Αποδεικτικό : Ο συγγραφέας προσπαθεί να αποδείξει μια θέση, γι’ αυτό και προσεγγίζει το θέμα του αντικειμενικά. Χρησιμοποιεί τη λογική (επιχειρήματα και τεκμήρια), έχει αυστηρή δομή, ύφος σοβαρό και επίσημο και γλώσσα κυριολεκτική / δηλωτική.
β) Στοχαστικό : Ο συγγραφέας περιδιαβαίνει ελεύθερα στο χώρο των ιδεών, βλέπει το θέμα του από υποκειμενική σκοπιά, χρησιμοποιεί το συναίσθημα, η δομή του είναι χαλαρή και συνειρμική, το ύφος γλαφυρό, άμεσο, οικείο και η γλώσσα ποιητική / συνυποδηλωτική.
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
|
|
ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ |
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ - ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ |
|
Περιεχόμενο |
Παρατηρήσεις, διαπιστώσεις, επισημάνσεις, προβληματισμοί, ιδέες του συγγραφέα
→Λογικό περιεχόμενο –αξιόπιστη, ρεαλιστική απεικόνιση της πραγματικότητας |
Παρατηρήσεις, προβληματισμοί, ιδέες αλλά και εμπειρίες, υποκειμενικές αισθήσεις, οράματα, προσωπικές συλλήψεις και συναισθήματα του συγγραφέα
→Βιωματικό περιεχόμενο- πλασματική απεικόνιση της πραγματικότητας |
|
Συγγραφέας |
Κυρίαρχη η επιστημονική ιδιότητα, ο γνωστικός οπλισμός |
Κυρίαρχη η ιδιότητα του λογοτέχνη, η ευαισθησία, η φαντασία, η υποκειμενικότητα |
|
Τρόποι πειθούς |
Κυρίαρχη η επίκληση στη λογική |
Κυρίαρχη η επίκληση στο συναίσθημα |
|
Γλώσσα |
-Δηλωτική – κυριολεκτική -Αφηρημένες λέξεις – ειδικοί όροι -Λογιότερες λεκτικές επιλογές -Χρήση συνεκτικών μορίων -Χρήση λέξεων-εκφράσεων που: α)προσδιορίζουν το ποσοστό αλήθειας των λεγομένων (πιθανώς, βεβαίως) β) φανερώνουν την οπτική γωνία θεώρησης των λεγομένων (οικονομική, πολιτική) γ) αποκαλύπτουν την πρόθεση αναδιατύπωσης (αναλυτικά, συνοψίζοντας)
|
-Συνυποδηλωτική- μεταφορική -Παρέκκλιση από την γλωσσική νόρμα -Προφορικότητα στην έκφραση (χρήση καθημερινών λέξεων- εκφράσεων) -Σχήματα λόγου -Χρήση συμβόλων -Λέξεις- εκφράσεις με συγκινησιακή φόρτιση -Λογοτεχνικότητα- καλαίσθητη διατύπωση |
|
Ύφος |
Σοβαρό, επίσημο, αυστηρό |
Γλαφυρό, άμεσο, οικείο, προσωπικό |
|
Δομή |
-Αυστηρή, λογική οργάνωση και διευθέτηση ιδεών -Τριμερής δομή -Παραγωγική ή επαγωγική συλλογιστική πορεία -Νοηματικές ενότητες -Ύπαρξη συνοχής |
-Ελεύθερη πραγμάτευση του θέματος -Περιήγηση στο χώρο των ιδεών -Συνειρμικές μεταβάσεις- συνδέσεις |
|
Σκοπός |
-Διερεύνηση του θέματος -Υπεράσπιση ή ανασκευή μιας θέσης -Πληροφόρηση -Πειθώ |
-Συναισθηματική συμμετοχή του δέκτη -Αφύπνιση της φαντασίας, της ευαισθησίας -Ανάπτυξη προβληματισμού -Τέρψη |