Μάθημα : Θρησκευτικά Α΄Λυκείου: Ορθόδοξη πίστη και λατρεία.

Κωδικός : EL239143

1969  -  ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΒΑΣΣΗΣ

Ενότητες - ΔΕ 3.6 Μετάνοια, η υπέρβαση της αμαρτίας:

ΔΕ 3.6 Μετάνοια, η υπέρβαση της αμαρτίας:

Καθημερινά έχουμε αστοχίες και αποτυχίες στις σχέσεις μας.

Η αμαρτία είναι η αποτυχία της σχέσης μας με τον Θεό, το συνάνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον. 

Προπατορική αμάρτημα: η διακοπή της δοξολογίιας προς τον Θεό.  Αν οι πρωτόπλαστοι μετάνιωναν ο Θεός θα τους συγχωρούσε. Από εγωϊσμό δεν το έκαναν.

Το φάρμακο για την αμαρτία είναι η μετάνοια

Η αμαρτία είναι αλλοτρίωση, καθυστέρηση και ασθένεια (θεραπευτική θεολογία του ευαγγελιστή Λουκά). Όχι στην ενοχή και την δικανική αντιμετώπιση της αμαρτίας από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Η αμαρτία είναι η ανταρσία του ανθρώπου που επιδίωξε από μόνος του την ισοθεΐα, όχι τη σχέση κτιστού - ακτίστου, φθαρτού - αφθάρτου, θνητού - αθανάτου, δημιουργήματος - δημιουργού, αλλά επί ίσοις όροις. Διάρηξη των σχέσεων - θάνατος. Αλλοτρίωση του προσώπου.

Η αμαρτία είναι η ελεύθερη επιλογή του κακού - κακή χρήση του αυτεξουσίου (ελεύθερη βούληση). Στον Χριστιανισμό κερδίζει πάντα το καλό (οντολογία) και νικιέται το κακό (φαινομενολογία). Ο αμαρτωλός μπορεί να μετανοήσει, όπως ο τελώνης Ζακχαίος και ο άσωτος υιός. Ο πνευματικός πρέπει να αναζητήσει το χαμένο πρόβατο της παραβολής, δηλ. να σώσει τον αμαρτωλό. 

Οι τύψεις δεν αποτελούν ακόμη μετάνοια, χρειάζεται και η αλλαγή της συμπεριφοράς (μεταμέλεια).  Ο Θεός άφησε τον άνθρωπο να αμαρτήσει γιατί δεν ήθελε να καταπατήσει την ελεύθερη βούληση (αυτεξούσιο) κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν του Θεού. Αυτό ονομάζεται μυστήριο της ανομίας (η εμφάνιση του κακού).

Άλλο ελευθερία και άλλο αυθαιρεσία. Με την αυθαιρεσία μεγαλώνει ο ανθρώπινος πόνος και δυστυχία. 

Η εξομολόγηση αρχικά ήταν δημόσια, αλλά μετά έγινε μυστική. Από την αρχαία Εκκλησία υπάρχει το Μυστήριο της Μετανοίας. Ένας τρόπος μετάνοιιας και άσκησης είναι ο μοναχισμός.