Μάθημα : Χημεία Προσανατολισμού - Κεφάλαιο 1 - Παρ.1.1 (Α' μέρος)

Η διπολική ροπή (μ) είναι διανυσματικό μέγεθος και αποτελεί το μέτρο της πολικότητας ενός δεσμού ή ενός μορίου.

Η κατεύθυνση του διανύσματος είναι από το λιγότερο ηλεκτραρνητικό άτομο (θετικό πόλο) προς το πιο ηλεκτραρνητικό (αρνητικό πόλο).

Η διπολική ροπή ενός μορίου είναι το διανυσματικό άθροισμα των διπολικών ροπών των δεσμών του.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ένα συμμετρικό μόριο το οποίο έχει πολωμένους δεσμούς να μην έχει διπολική ροπή καθώς οι επιμέρους διπολικές ροπές των δεσμών του αλληλοαναιρούνται. Στα διατομικά μόρια η διπολική ροπή του δεσμού είναι προφανώς και η διπολική ροπή του μορίου.

Παραδείγματα:

Στο μόριο του νερού υπάρχει τόσο διπολική ροπή στους δεσμούς του (με κατεύθυνση προς το πιο ηλεκτραρνητικό O) όσο και συνολική διπολική ροπή στο μόριο. Παρατηρούμε ότι το μόριο δεν είναι πλήρως συμμετρικό, οπότε αναμένεται η συνολική διπολική ροπή να μην είναι μηδενική.

Αντίθετα στο μόριο του διοξειδίου του άνθρακα, υπάρχουν μεν διπολικές ροπές στους δεσμούς (πάλι με κατεύθυνση το πιο ηλεκτραρνητικό Ο) αλλά αλληλεξουδετερώνονται με αποτέλεσμα το μόριο να μην παρουσιάζει διπολική ροπή, λόγω της συμμετρίας του.

Άλλα παραδείγματα: 

Με τα ροζ βελάκια φαίνονται οι διπολικές ροπές στους δεσμούς και με το γαλάζιο η συνολική ροπή αν υπάρχει.