Μάθημα : Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων - Ένα "laptop" από το παρελθόν

Όταν λίγο πριν το Πάσχα του 1900 μια ομάδα σπογγαλιέων κατέφυγαν στα Αντικύθηρα για να προστατευτούν από τον καιρό, δεν φαντάζονταν ότι θα βρίσκονταν μπροστά σε ένα συγκλονιστικό αρχαιολογικό εύρημα. Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων είχε μόλις αρχίσει να αποκαλύπτει τους θησαυρούς του. Οι σφουγγαράδες που κατάγονταν από τη Σύμη, τμήμα τότε της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με ελληνική πατριωτική συνείδηση, απευθύνθηκαν αμέσως στην Ελληνική Κυβέρνηση κι έτσι ξεκίνησε η πρώτη μεγάλης κλίμακας έρευνα ενάλιας αρχαιολογίας στα παγκόσμια χρονικά. Αρκετούς μήνες μετά το τέλος της ενάλιας έρευνας, ο διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Βαλέριος Στάης, παρατήρησε ένα περίεργο εύρημα, μπρούντζινο, εγκιβωτισμένο σε ξύλινο πλαίσιο και με οδοντωτούς τροχούς. Ο πιο σύνθετος μηχανισμός της αρχαιότητας, ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, άρχιζε να αποκαλύπτει τα μυστικά του και να θέτει ερωτήματα, στα οποία οι μελετητές του εξακολουθούν να ψάχνουν απαντήσεις. Στο ντοκιμαντέρ της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης, ο Kαθηγητής Φυσικής Διαστήματος του ΕΚΠΑ Ξενοφών Μουσάς, παρουσιάζει με απλό και κατανοητό τρόπο τα μέρη του Μηχανισμού και τις χρήσεις του με τη βοήθεια του αντιγράφου που φυλάσσεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, καθώς και πλούσιου αρχειακού υλικού, ενώ επιχειρείται μια σύγχρονη διαθεματική προσέγγιση των διδακτικών στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος στη Φυσική, την Αστρονομία, την Πληροφορική, την Ιστορία και τα Αρχαία Ελληνικά.

Επιστημονικός Σύμβουλος: Ξενοφών Διον. Μουσάς, Kαθηγητής Φυσικής Διαστήματος, Σχολή Θετικών Επιστημών, ΕΚΠΑ.

Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός: Δρ. Σοφία Παπαδημητρίου

Το μεγαλύτερο μυστήριο της αρχαιότητας είναι το αντικείμενο της τελευταίας αναζήτησης του πιο διάσημου και εμβληματικού «αρχαιολόγου», του Ιντιάνα Τζόουνς, το οποίο δεν είναι άλλο από τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, του πρώτου δηλαδή όπως ακριβώς το διαβάζετε tablet της ανθρωπότητας! Το Newsbomb.gr σας παρουσιάζει όσα πρέπει να γνωρίζετε για αυτό το θαύμα, που μας εκπλήσσει ακόμα χιλιάδες χρόνια μετά τη δημιουργία του.

Η πρώτη εμπεριστατωμένη και σύγχρονη μελέτη, στο πλαίσιο του προγράμματος έρευνας του μηχανισμού, παρουσιάστηκε από τον Ξενοφώντα Μουσά, Καθηγητή Φυσικής Διαστήματος στο ΕΚΠΑ και πρωταγωνιστή στη μελέτη του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, σε συνεργασία με ερευνητές από πανεπιστήμια του εξωτερικού.

Παράλληλα, στο «Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά» δημιουργήθηκε ένα ακριβές λειτουργικό αντίγραφο του Μηχανισμού, τόσο σε φυσική διάσταση σε μέγεθος… tablet όσο και σε πολύ μεγαλύτερη, προκειμένου να γίνει κατανοητός ο τρόπος λειτουργίας της εφεύρεσης, με όλο αυτό το πολύπλοκο σύστημα γραναζίων που με κάποιον τρόπο οι αρχαίοι μας πρόγονοι χρησιμοποιούσαν για να προβλέπουν και να παρατηρούν τις κινήσεις των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος!

Ο Ξενοφών Μουσάς και οι υπεύθυνοι του Μουσείου Κοτσανάς κάνουν μια σπάνια επίδειξη στον φακό του Newsbomb.gr της λειτουργίας, όσο και της μυθικής, πια, σημασίας, που έχει ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων.

Kotsanas Museum of Ancient Greek Technology