Μάθημα : ΓΙΟΡΤΗ 17 ΝΟΕΜΒΡΗ 2024

Το "Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ" είναι ένα από τα πιο σημαντικά και γνωστά ποιήματα του Οδυσσέα Ελύτη, που περιλαμβάνεται στη συλλογή "Άξιον Εστί" (1959). Μελοποιήθηκε αριστοτεχνικά από τον Μίκη Θεοδωράκη το 1964. Το ποίημα ξεκινά με τους στίχους: "Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ και μυρσίνη συ δοξαστική μη παρακαλώ σας μη λησμονάτε τη χώρα μου!" Το έργο αποτελεί μια έκκληση για δικαιοσύνη και ελευθερία, γραμμένο σε μια περίοδο πολιτικής αναταραχής στην Ελλάδα. Συνδυάζει στοιχεία από: Την αρχαία ελληνική παράδοση Τη βυζαντινή υμνογραφία Τη νεότερη ελληνική ποιητική παράδοση Η μελοποίηση του Θεοδωράκη έγινε εμβληματική και το τραγούδι αποτέλεσε σύμβολο αντίστασης κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1967-1974). Η σύνθεση συνδυάζει παραδοσιακά ελληνικά μουσικά στοιχεία με σύγχρονες μουσικές φόρμες. Το τραγούδι παραμένει μέχρι σήμερα ένα από τα πιο αγαπημένα έργα της σύγχρονης ελληνικής μουσικής και ποίησης, συμβολίζοντας τον αγώνα για ελευθερία και δικαιοσύνη.

Το τραγούδι αναφέρεται στην ιστορία του εργατικού κινήματος και μοιάζει η χρονική του αφετηρία να είναι η κατοχή και τέλος της ιδιότυπης αυτής αναδρομής, η Επταετία. Οι στίχοι αυτοί γράφτηκαν από τον Μάνο Ελευθερίου μέσα στην χούντα και γι’ αυτό το λόγο έχουν λογοκριθεί. Στο πρωτότυπο λέει «κι όχι να ζεις μ’ αυτή τη συμμορία» ενώ στο δισκογραφημένο η λέξη που χρησιμοποιείται είναι «κομπανία». Επίσης έχει αλλάξει και ο στίχος “και ξημερώματα Παρασκευή¨ σε ¨ξημερώνοντας μέρα κακή”. Μέρα Παρασκευή έγινε η 21η Απριλίου αλλά και η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη.

«Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί» – Το αντιπολεμικό τραγούδι που σημάδεψε την Ελλάδα Το τραγούδι σε στίχους του Γ. Σκούρτη και μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου ακούστηκε για πρώτη φορά το 1972 Ενα από τα σπουδαιότερα τραγούδια της Ελλάδας, ένας πραγματικός ύμνος που έχει τραγουδηθεί όσο λίγοι είναι οι «Οχτροί» σε σύνθεση του Γιάννη Μαρκόπουλου, που πέθανε το Σάββατο 10 Ιουνίου. Τους στίχους έχει γράψει ο Γιώργος Σκούρτης και το τραγούδησε ο Νίκος Ξυλούρης, όπως και ορισμένα από τα καλύτερα τραγούδια που συνέθεσε ο Μαρκόπουλος. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό αντιπολεμικό τραγούδι που ακούγεται ακόμη και σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Σε μια εποχή που η σκοτεινιά της Χούντας σκίαζε όλη την Ελλάδα αυτό το τραγούδι ήταν βάλσαμο που έγινε ύμνος στη Μεταπολίτευση Συμπεριελήφθη στον δίσκο του συνθέτη «Διάλειμμα», που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά. Η πρώτη εκτέλεση έγινε από τον Νίκο Ξυλούρη και τη Μαρία Δημητριάδη.

"Ο Στρατιώτης" είναι τραγούδι του Μάνου Λοΐζου που γράφτηκε την περίοδο 1964-65 και κυκλοφόρησε επίσημα στο δίσκο "Τραγούδια του δρόμου" το Δεκέμβρη του 1974, με ερμηνευτή τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Ήταν ένα από τα τραγούδια του Λοΐζου που είχαν απαγορευτεί από τη λογοκρισία της εποχής και δεν μπορούσαν να κυκλοφορήσουν σε δίσκο πριν τη μεταπολίτευση, παρότι ο συνθέτης το έπαιζε στις ζωντανές του εμφανίσεις. Στο δίσκο "Τραγούδια του δρόμου" συμμετείχαν επίσης η Αλέκα Αλιμπέρτη και ο ίδιος ο Μάνος Λοΐζος.